Σαν Σημερα: Προσωπα

Βαγγέλης Παπαθανασίου: "Η αυθεντία της ηλεκτρονικής μουσικής"

Γνωστός και απλά σαν Vangelis. O Βαγγέλης Παπαθανασίου είναι μουσικός διεθνούς φήμης. Έθεσε τον πήχη ψηλά για όλους όσους ακολούθησαν και το έκανε µε φυσικότητα, ενστικτωδώς – χωρίς συµβατική εκπαίδευση. Ο μουσικός διεθνούς φήμης γεννήθηκε σαν σήμερα.

 

 Γεννήθηκε στο Βόλο στις 29 Μαρτίου 1943 και άρχισε να συνθέτει από πολύ νέος (4 ετών). Κατά βάση είναι αυτοδίδακτος, καθώς αρνήθηκε να πάρει μαθήματα κλασσικού πιάνου. Σπούδασε κλασική μουσική, ζωγραφική και σκηνοθεσία στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στην Αθήνα. 

 

Τα πρώτα χρόνια

 

Στα 6 του και χωρίς καμία εκπαίδευση έδωσε την πρώτη δημόσια παράσταση του, με δικές του συνθέσεις. Από την παιδική του ηλικία, η μοναδική και αυθόρμητη τεχνική του, πού του επιτρέπει να εξαλείφει την απόσταση ανάμεσα στην έμπνευση και στην στιγμή της εκτέλεσης – ήταν προφανής και έκδηλη. "Σε στενή επαφή με τον κώδικα της δημιουργίας», σχολιάζει ο ίδιος, «βρίσκεται μέσα σ’ όλους μας το σύνολο του Σύμπαντος. Αυτό, τ’ ονομάζω μνήμη". 

 

Νεαρός, στην δεκαετία του ’60, σχημάτισε το συγκρότημα Forminx που ήταν αρκετά δημοφιλές στην Ελλάδα. Το 1968 μετακόμισε στο Παρίσι, όπου και απόλαυσε την τρίχρονη συνεργασία του με "το πέρασμα της εφηβικής μυσταγωγίας μου", στο συγκρότημα των Αphrodite’s Child, ένα σχήμα που δημιούργησε με τον Ντέμη Ρούσο κι έγινε και το δημοφιλέστερο της Ευρώπης εκείνη την περίοδο. Χρησιμοποιώντας αυτή την εμπειρία του σαν ένα πρώτο βήμα στον χώρο της μουσικής βιομηχανίας, άρχισε στην συνέχεια να εξαπλώνει τους ερευνητικούς, μουσικούς και ηχητικούς του ορίζοντες, μέσα από την χρήση της ηλεκτρονικής τεχνογνωσίας: Το συμφωνικό του ποίημα “Fais que ton reve soit plus long que la nuit” και το άλμπουμ του “Εarth”, πού ακολούθησε, καθώς επίσης και τα γεμάτα πάθος soundtracks για την τέχνη και την άγρια ζωή κινηματογραφικά θέματα του Frederic Rossif και κυρίως τα L’ apocalypse des animaux και Οpera sauvage. 

 

 

Οι δημιουργίες του

 

Στα μέσα της δεκαετίας του ’70, ο Vangelis εγκατέλειψε το Παρίσι, κατευθυνόμενος στο Λονδίνο, όπου και δημιούργησε το προσωπικό του στούντιο/εργαστήριο, πού του έδωσε την δυνατότητα της παραπέρα ανάπτυξης των μουσικών θεωριών και των ηχητικών πειραματισμών του. Τα Ηeaven & Ηell, Αlbedo 0.39, Spiral, Βeaubourg, China και See you later -όπως πάντα σε δική του σύνθεση, ερμηνεία/παρουσίαση και παραγωγή -αποτελούν απορρέοντα παραδείγματα της σχεδόν ολοκληρωμένης ανάμειξης του, στους τομείς της ακουστικής και ηλεκτρονικής ενορχήστρωσης, ενός πρωτοποριακού ήχου πού σε σύντομο διάστημα απέσπασαν διεθνή αποδοχή και διθυραμβικές κριτικές. Στα πρώτα χρόνια της επόμενης δεκαετίας, κυκλοφόρησε δύο άλμπουμ παραδοσιακής μουσικής στα οποία πρωταγωνιστούσε η Ελληνίδα ηθοποιός Ειρήνη Παπά, καθώς επίσης και μία σειρά άλμπουμ με τον Jon Αnderson του συγκροτήματος των Υes.

 

 

 

 

Το 1983, συνέθεσε την μουσική για την θεατρική παράσταση του Μιχάλη Κακογιάννη, Ηλέκτρα, με πρωταγωνίστρια την Ειρήνη Παπά, ένα έργο πού ερμηνεύτηκε στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Επιπλέον, συνέθεσε την μουσική για τα μπαλέτα Frankenstein – Μοdern Ρrometheus, το 1985 και Τhe beauty and the beast, το 1987 και τα δύο σε χορογραφία Wayne Εagling, ερμηνευμένα από το Royal ballet στο Covent garden του Λονδίνου. Παράλληλα συνέχισε τις κινηματογραφικές του συνεργασίες, με το Τhe bounty (Αnthony Ηopkins, Μel Gibson, Daniel Day Lewis), κυκλοφορώντας και τ’ άλμπουμ Direct, Μask και Τhemes. Ήταν επίσης κατά την διάρκεια εκείνης της εποχής πού η μουσική του είχε ευρύτατα χρησιμοποιηθεί για την τηλεοπτική σειρά Cosmos, με τον αστρονόμο Carl Sagan. 

 

Τα βραβεία και οι διακρίσεις 

 

 Το 1989, ο Έλληνας δημιουργός, τιμήθηκε με το ετήσιο Μax Steiner Award στους τομείς της σύνθεσης και παρουσίασης διακεκριμένης κινηματογραφικής μουσικής. Η διάκριση αυτή, πού απονέμεται στο όνομα ενός από τους πλέον σημαντικούς και θρυλικούς συνθέτες της κινηματογραφικής βιομηχανίας, παρουσιάστηκε ταυτόχρονα με το Ηall οf fame Αward, συνοδευόμενη από το ακόλουθο κείμενο: "Σ’ επιβράβευση της αναγνώρισης της ακούραστης προσπάθειας στην σύνθεση κινηματογραφικής μουσικής, προσθέτοντας αξιοπρέπεια και κλασσική καλλιτεχνική δημιουργία στο background των κινηματογραφικών ταινιών". 

 

 

Η δεκαετία του ’90 άρχισε με την κυκλοφορία του άλμπουμ Τhe city. Το 1991 ο Vangelis αποδέχτηκε την πρόσκληση για να συμμετάσχει σαν μέλος της κριτικής επιτροπής στο κινηματογραφικό φεστιβάλ των Καννών. Από εκεί ταξίδεψε στην Ολλανδία, όπου ενορχήστρωσε και διηύθυνε ένα ζωντανό γεγονός για το Ευρωπαϊκό project Eureka, προσελκύοντας ένα κοινό 250.000 ατόμων. Το Καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς έγινε ο οικοδεσπότης, εκ μέρους της Ελληνικής κυβέρνησης, της Διεθνούς Ημέρας Ποίησης, ενός κονσέρτου πού πραγματοποιήθηκε στο θέατρο Ηρώδου του Αττικού, κάτω από την Ακρόπολη. Ήταν μία εκδήλωση/αναφορά στον κόσμο των Τεχνών και της Λογοτεχνίας, μία συναυλία με πρωταγωνιστές τους Αlan Bates, Fanny Αrdant και της soprano Μarkella Ηatziano. Το 1992 στο Παρίσι, ο Vangelis συνέθεσε και ηχογράφησε το soundtrack για το ψυχολογικό θρίλερ του Roman Ροlanski, Βitter- MOON. Ακολούθησε το soundtrack για την ταινία 1942 – Conquest οf Ρaradise, η επική ιστορία του Ridley Scott για τον Χριστόφορο Κολόμβο. 

 

Το βασικό θέμα αυτής της ταινίας, άρχισε να σκαρφαλώνει στην κορυφή των charts όλου του κόσμου και σύντομα έγινε το πιο επιτυχημένο άλμπουμ στην ιστορία του chart της Γερμανίας. Το ίδιο soundtrack έγινε χρυσό και πλατινένιο σε περισσότερες από 17 χώρες, ανάμεσα στις οποίες και αυτές του Βελγίου, Καναδά, της Γαλλίας, Ολλανδίας, Ιταλίας, Ισπανίας, Αυστρίας, Αγγλίας, με αποκορύφωμα την ‘Double Τοp” διάκριση του Vangelis στην Γερμανία, χαρίζοντας του το πολύτιμο Γερμανικό βραβείο Εcho Αward, στην κατηγορία του "Διεθνούς Καλλιτέχνη της χρονιάς 1995", καθώς επίσης και το βραβείο Golden Lion στην κατηγορία του "Καλύτερου κινηματογραφικού soundtrack".

 

 

Δύο ακόμη βραβεία ανταμοιβής και διάκρισης του απονεμήθηκαν κατά την διάρκεια της δεκαετίας του ’90. Το 1992 ο Γάλλος υπουργός Παιδείας Jack Lang, του προσέφερε το πολύτιμο βραβείο της χώρας του, Chevalier (Κnight/Ιππότης) Αward οf Αrts & Letters καί τον επόμενο χρόνο τιμήθηκε με το σημαντικό Ελληνικό βραβείο Αpοllο, υπό την αιγίδα της Friends οf Αthens Νational Οpera Society. 

 

 

 

Το 1994 ο Vangelis κυκλοφόρησε το soundtrack για την ταινία του 1982, Βlade runner, προσθέτοντας μερικά νέα κομμάτια στην αυθεντική, σπάνιες πειρατικές κόπιες της οποίας έχουν γίνει από τότε ζηλόφθονα collector’s items. Η αισθησιακότητα πού άντλησε από τα synthesizers του για το θέμα αυτής της ταινίας – ένα ιδεώδες τοπίο για την ερωτική ιστορία αυτής της μελλοντολογικής ταινίας – απέδειξε, για μία φορά ακόμη, την έμφυτη δεξιοτεχνία του στον τομέα της τεχνολογίας και την ικανότητα του να την εμποτίζει κατά κάποιο τρόπο με ψυχή. Πολλοί κριτικοί σήμερα θεωρούν την ταινία Βlade runner σαν μία από τις καλύτερες του 20ου αιώνα και το soundtrack – σύμφωνα με μία κριτική στο Διεθνές Διαδίκτυο – "έγινε τόσο θρυλικό, όσο και η ίδια η ταινία".

 

 

Η έμπνευση από τον El Greco

 

O Vangelis, σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας, τέθηκε, το 1995, επικεφαλής μίας εκστρατείας, για ν’ αγοράσει η Ελλάδα το έργο του Εl Creco, St. Ρeter. Ο Vangelis επιπρόσθετα βοήθησε σημαντικά στην δημιουργία ενός ελπιδοφόρου ταμείου, υπέρ της Εθνικής Πινακοθήκης, στην προσπάθεια της τελευταίας για τον αγώνα της ν’ αποκτήσει σπουδαία έργα Τέχνης. Το καθένα από τα 3.000 αντίτυπα της περιορισμένης έκδοσης του έργου του Vangelis, Α Tribute tο Εl Greco, πουλήθηκε αποκλειστικά, μέσω της Εθνικής Πινακοθήκης, σαν ένα αντικείμενο Τέχνης. Χάρη στα έσοδα από την πώληση αυτή και τις δωρεές πού εισέρρευσαν απ’ όλη την χώρα, ο St. Peter του ΕΙ Grecο, βρήκε ένα μόνιμο σπίτι στην Ελλάδα, επισημοποιώντας, θεσμικά, το ελπιδοφόρο ταμείο της Εθνικής Πινακοθήκης.

 

Truestories

 

- Έχει συνθέσει το ηχητικό σήμα των ειδήσεων της ΕΡΤ το 1982.

 

- Η παγκόσμιας απήχησης παραγωγική προσφορά του Vangelis και η γοητεία πού ανέκαθεν του εξασκούσε το Διάστημα, είχαν σαν αποτέλεσμα την ονομασία ενός μικρού πλανήτη, προς τιμήν του, από το Ιnternational Astronomical Union’s Minor Planet Center” στο Smithsonian Astronomical Observatory. Ο Asteroid 6354, σήμερα και για πάντα, ονομαζόμενος Vangelis, βρίσκεται 247 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον ήλιο και σε μία 4.33χρονη περιφορά γύρω του, κυριολεκτικά ανάμεσα στον Δία και στον Άρη. Σε κοντινή απόσταση, με την διαστημική έννοια του όρου, βρίσκονται οι μικροί πλανήτες Βeethoven, Μozart και Βach. 

 

 

- Αναγνωρίστηκε επίσημα σαν ο πιο επιτυχημένος Έλληνας καλλιτέχνης του κόσμου, ένα γεγονός πού βασίστηκε στις πωλήσεις των άλμπουμ του, κατά την διάρκεια των World Μusic Αward που πραγματοποιήθηκαν στο Μόντε Κάρλο, κάτω από την εποπτεία του Prince Αlbert οf Μοnaco. 

 

Το Καλοκαίρι του 1997, κάνοντας μία σπάνια, ζωντανή δημόσια εμφάνιση, ο Vangelis, σχεδίασε, διηύθυνε και συντόνισε ολόκληρη την τελετή έναρξης της ΙΑΑF Summer Games, για τον κλασσικό αθλητισμό, πού διεξήχθη στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο της Αθήνας. 

 

- Ο Vangelis συνέθεσε την μουσική, αποκαλύπτοντας το επίσημο έμβλημα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, καθώς επίσης και την “Logo” μουσική πού θα συνοδεύει το έμβλημα αυτό, όπου και αν εκτίθεται. 

 

 

Τον Μάιο του 2000, συνέθεσε την μουσική, σχεδίασε και "εκτέλεσε" ολόκληρη την καλλιτεχνική τελετή παράδοσης της Ολυμπιακής φλόγας στην Αυστραλία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000 στο Σύδνεϋ. Τον επόμενο Οκτώβριο, συνέθεσε την μουσική και την συνολική παραγωγή για το "πέρασμα" της Ολυμπιακής σημαίας από την Αυστραλία προς την Ελλάδα, κατά την διάρκεια της τελετής λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Σύδνεϋ. 

 

 - Στις 28 Ιουνίου 2001, ο Vangelis παρουσίασε μία μνημειώδη συναυλία της φωνητικής του συμφωνίας, Μythodea (Μυθογράφος), στους Στύλους του Ολυμπίου Δία στην Αθήνα, την πρώτη μεγάλη συναυλία που πραγματοποιήθηκε ποτέ σ’ αυτόν τον ιερό τόπο. Ολόκληρη η συναυλία μεταδόθηκε τηλεοπτικά σ’ όλο τον πλανήτη. 

 

 

- Έχει δηλώσει  ότι ποτέ δεν τον ενδιέφερε “ο παρακμιακός τρόπος ζωής” όταν ήταν μέλος στο συγκρότημα, διαλέγοντας να μην πάρει ναρκωτικά ή να πιει αλκοόλ. Έχει παντρευτεί 2 φορές, ενώ όταν ρωτήθηκε γιατί δεν έκανε παιδιά, ο Vangelis απάντησε: " … Λόγω των πολλών ταξιδιών που κάνω και την ανοησία της μουσικής βιομηχανίας. Δεν θα μπορούσα να φροντίσω ένα παιδί με τον τρόπο που νομίζω ότι θα πρέπει να το φροντίσουν."

 

Την ίδια αφοσίωση που έχει δείξει ο Βαγγέλης Παπαθανασίου στη µουσική του σε όλη του τη ζωή, έχει δείξει και στη ζωγραφική του. Ωστόσο, µόλις πρόσφατα έδωσε τη συγκατάθεσή του να εκτεθεί αυτή στο κοινό. Από εκείνη την ηµέρα του 2003, δέκα µεγάλες εκθέσεις των έργων του έχουν οργανωθεί σε κορυφαία µουσεία τέχνης ανά τον κόσµο.Προσφάτως, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών τον αναγόρευσε Επίτιµο Διδάκτορα για την εξαιρετική προσφορά του στην γενική παιδεία των Ελλήνων και την προβολή του Ελληνισµού διεθνώς. Επίσης το Πανεπιστήµιο της Πάτρας τον αναγόρευσε Επίτιµο Διδάκτορα του Τµήµατος Φυσικής.

 

  

 

Η ποικίλη καριέρα του Βαγγέλη έχει ακολουθήσει πολλές διαδρομές, αλλά, με την πάροδο του χρόνου, η μουσική του έχει λάβει εκτεταμένες διαστάσεις. Η μουσική του εμπνέει, εξυψώνει και θεραπεύει το ανθρώπινο γένος, και έχει ξεπεράσει τα όρια της συμβατικής μουσικής. Στο πέρασμα των χρόνων, ο Βαγγέλης θα αναγνωριστεί αναμφισβήτητα ως ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες του 21ου αιώνα.

 

Δισκογραφία:

 

(1970) Sex Power

(1972) Fais que ton rêve soit plus long que la nuit

(1973) Earth

(1973) L’Apocalypse Des Animaux

(1975) Heaven and Hell

(1976) Albedo 0.39

(1976) La Fête sauvage

(1977) Ignacio

(1977) Spiral

(1978) Beaubourg

(1978) Odes (Vangelis & Irene Papas album)

(1978) Hypothesis (unofficial)

(1978) The Dragon (unofficial)

(1979) China

(1979) Opera Sauvage

(1980) Short Stories (Jon & Vangelis)

(1980) See You Later

(1981) Chariots of Fire

(1981) The Friends of Mr Cairo (Jon & Vangelis)

(1983) Antarctica

(1983) Private Collection (Jon & Vangelis)

(1984) Soil Festivities

(1985) Mask

(1985) Invisible Connections

(1986) Vangelis & Irene Papas – Rapsodies

(1988) Direct

(1989) Themes

(1990) The City

(1991) Page of Life (Jon & Vangelis)

(1992) Conquest of Paradise

(1994) Chronicles (Jon & Vangelis)

(1995) Voices

(1995) Vangelis & Stina Nordenstam – Ask the Mountains

(1995) Foros Timis Ston Greco

(1996) Portraits (So Long Ago, So Clear)

(1996) Oceanic

(1998) Reprise 1990–1999

(1998) El Greco (album)

(2001) Mythodea: Music for the NASA Mission: 2001 Mars Odyssey

(2003) Odyssey: The Definitive Collection

(2004) Alexander (album)

(2006) Chariots of Fire: 25th Anniversary Edition Digitally Remastered

(2007) El Greco (soundtrack)

(2007) Blade Runner Trilogy: 25th Anniversary (3 CD)

 

Πηγές: el.wikipedia.org/www.tralala.gr/www.nemostudios.co.uk/www.ishow.gr

 

Σχόλια

Το Arcadia938.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμα μη δημοσίευσης υβριστικών, συκοφαντικών, ρατσιστικών σχολίων και διαφημίσεων, καθώς αντιβαίνουν στις διατάξεις την κείμενης νομοθεσίας. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά προσωπικές απόψεις αναγνωστών.