Σαν Σημερα: Προσωπα

Ίνγκμαρ Μπέργκμαν: Ο απόμακρος και μοναχικός σκηνοθέτης 

Ο κορυφαίος σκηνοθέτης και σεναριογράφος που άφησε τη δική του "σφραγίδα" στον κινηματογράφο με τις ατμοσφαιρικές ταινίες του, ήρθε στη ζωή σαν σήμερα.

Ο Ινγκμαρ Μπέργκμαν γεννήθηκε στις 14 Ιουλίου του 1918 στην Ουψάλα, έχοντας πατέρα έναν αυστηρό ιερέα. Η πρώτη του εμπειρία με το θέαμα ήταν ένα κουκλοθέατρο που είχε στήσει μαζί με την αδελφή του, ενώ αργότερα άρχισε να βοηθάει έναν τεχνικό προβολής σε έναν κινηματογράφο και αυτή ήταν η πρώτη του επαφή με το σινεμά. 

 

Σπούδασε υποκριτική και σκηνοθεσία στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης και πολύ γρήγορα εξελίχθηκε στο θέατρο, αφού έγινε διευθυντής του δημοτικού θεάτρου του Χέλσινμποργκ το 1944. Την ίδια χρονιά κατάφερε να δει το πρώτο του σενάριο να γίνεται ταινία.

 

Εργάστηκε στα σημαντικότερα θέατρα της Σουηδίας ανεβάζοντας έργα των Στρίντμπεργκ, Σαίξπηρ, Λουίτζι Πιραντέλο, Αλμπέρ Καμύ, Ουίλιαμς, Ζαν Ανούιγ, Μπέρτολντ Μπρεχτ, Άντον Τσέχοφ, αλλά και δικά του. 

 

Τον χαρακτήριζαν ερημίτη και ήταν εξαιρετικά μετρημένες οι φορές που εμφανίστηκε δημόσια. Το 2004 έδωσε μια συνέντευξη στη σουηδική κρατική τηλεόραση, όπου είπε ότι οι αγαπημένες του ταινίες ήταν το «Χειμωνιάτικο φως, οι κοινωνούντες» του 1962, η «Περσόνα» του 1966 και το «Κραυγές και ψίθυροι» του 1972. 

 

Ο κορυφαίος σκηνοθέτης και σεναριογράφος σε όλη του την καριέρα κυνηγούσε τις βαθύτερες έννοιες της ζωής και του θανάτου. Εκτός από τον κινηματογράφο, είχε ασχοληθεί και με τα θεατρικά έργα. Η αναζήτηση του Θεού και η εσωτερική πάλη του ανθρώπου με τον ίδιο του τον εαυτό ήταν ζητήματα που διαφαίνονται σε όλα του τα έργα, και τονίζουν τη μοναδικότητα του Σουηδού καλλιτέχνη. 

 

Ο Μπέργκμαν έφυγε από τη ζωή αφήνοντας στον κόσμο μια ανεκτίμητη κληρονομιά, 50 περίπου ταινιών, ποτισμένες με την βαθιά απαισιοδοξία του και τον υπαρξιακό προβληματισμό του. Μεγαλωμένος μέσα σε αυστηρό θρησκευτικό περιβάλλον, καθώς ο πατέρας του ήταν λουθηριανός πάστορας, η γέννηση της θρησκευτικής αμφισβήτησης και αμφιβολίας δεν άργησε να φανεί στη σκέψη του. 

 

Βαθιά επηρεασμένος από τον υπαρξισμό και τις θεωρίες του Φρόιντ και του Γιούνγκ, ο Μπέργμαν είχε ως σημείο αναφοράς στις ταινίες του τον άνθρωπο. Οι ήρωες του βασανίζονται έντονα και βρίσκονται σε διαρκή αναζήτηση του κόσμου και του Θεού. Επίσης, σημαντικό βάρος έδινε ο σκηνοθέτης στη γυναίκα της οποίας μελετούσε τη ψυχοσύνθεση και τις ερωτικές σχέσεις.

 

Το πλούσιο έργο του σφραγίζεται με πολλές αναφορές στην δύσκολη παιδική του ηλικία ("Φαννύ και Αλέξανδρος", "Άγριες φράουλες") και με ποικίλους συμβολισμούς και αλληγορίες. Ο Μπέργκμαν ήταν ο πρώτος που έσπασε τους κανόνες του κλασσικού κινηματογράφου, βάζοντας τους ηθοποιούς να κοιτάζουν κατευθείαν στην κάμερα και να απευθύνονται έμμεσα στο θεατή, πράγμα απαγορευμένο από τους μέχρι τότε κινηματογραφικούς νόμους. Το πλάνο του στην ταινία "Καλοκαίρι με τη Μόνικα", όπου η πρωταγωνίστρια καρφώνει το βλέμμα της στο φακό, θα περάσει στη ιστορία ως «το πιο θλιβερό πλάνο στην ιστορία του κινηματογράφου», δια στόματος Ζαν Λυν Γκοντάρ. 

 

Οι σημαντικότερες ταινίες του περιλαμβάνουν το «Καλοκαίρι με τη Μόνικα»(1952), μια ταινία που αμφισβητεί την πουριτανική ηθική πολλών, το "Η νύχτα των Σαλτιμπάγκων" (1953), "Saraband" και "Personna" και τα αριστούργημα της σύγχρονης έβδομης τέχνης που τον καθιέρωσαν στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο, «Η έβδομη σφραγίδα» και οι "Άγριες Φράουλες". Το τελευταίο αποτελεί ίσως την ωριμότερη του ταινία, μια σπουδή πάνω στο χρόνο, στη ζωή, στα γηρατειά και τη νοσταλγία. 

 

Ο Μπέργκμαν είχε παντρευτεί πέντε φορές και έχει αποκτήσει εννιά παιδιά, ενώ το 1987 εξέδωσε τη βιογραφία του με τίτλο "Η μαγική πλευρά" και το 1990 μια συλλογή με τις σκέψεις του με τον τίτλο "Εικόνες". 

 

Το περιοδικό Times τον είχε χρήσει ως τον καλύτερο δημιουργό ταινιών παγκοσμίως, το 2005. Η Ακαδημία Κινηματογράφου μάλλον θα έχει μετανιώσει που δεν τον είχε βραβεύσει ποτέ με το Όσκαρ, παρ’ όλο που ήταν προτεινόμενος εννιά φορές. Οι Κάνες και το Βερολίνο, ωστόσο, έχουν αναγνωρίσει και εμπράκτως την αξία του, με πολλά βραβεία και διακρίσεις στα φεστιβάλ τους. Συνολικά, ο Σουηδός καλλιτέχνης έχει 58 διακρίσεις σε παγκόσμια φεστιβάλ και από το 1978 έχει θεσμοθετηθεί ειδικό βραβείο με το όνομα του από το Σουηδικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. 

 

Πηγή: oneman.gr

Σχόλια

Το Arcadia938.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμα μη δημοσίευσης υβριστικών, συκοφαντικών, ρατσιστικών σχολίων και διαφημίσεων, καθώς αντιβαίνουν στις διατάξεις την κείμενης νομοθεσίας. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά προσωπικές απόψεις αναγνωστών.