Στηλες

"Μια στάση εδώ..." Δημήτρης Μητροπάνος

Σπουδαία φωνή του ελληνικού πενταγράμμου, με σημαντική διαδρομή στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού, ο Δημήτρης Μητροπάνος γεννήθηκε σαν σήμερα.

 

Ο Δημήτρης Μητροπάνος γεννήθηκε στην Αγία Mονή, μια συνοικία έξω από τα Τρίκαλα -από την οποία καταγόταν η μητέρα του- στις 2 Απριλίου του 1948. Μεγάλωσε χωρίς τον πατέρα του, τον οποίο γνώρισε στα 29 του χρόνια. Μέχρι τα 16 του νόμιζε πως είχε σκοτωθεί στον ανταρτοπόλεμο, όταν ήρθε ένα γράμμα το οποίο έλεγε πως ζει στην Ρουμανία. Ο πατέρας του καταγόταν από ένα χωριό της Καρδίτσας , το Καππά.

 

Τα πρώτα χρόνια

“Μικρή Μόσχα” είχε αποκαλέσει τη γειτονιά που μεγάλωσε, σε μία από τις τελευταίες συνεντεύξεις που είχε παραχωρήσει στη “Μηχανή του Χρόνου” και αυτό γιατί  στη συνοικία που γεννήθηκε οι περισσότερες οικογένειες ήταν αριστερές. Ο πατέρας του ήταν κομμουνιστής που συμμετείχε στον εμφύλιο. Ο Μητροπάνος δεν τον γνώρισε γιατί  είχε φύγει από το σπίτι κυνηγημένος. Μέχρι τα 16 του νόμιζε πως είχε σκοτωθεί στον Εμφύλιο Πόλεμο. Τότε έλαβε ένα γράμμα το οποίο τους ενημέρωνε ότι ζει στην Ρουμανία. Τον συνάντησε για πρώτη φορά στα 29 του χρόνια.

Αναγκαστικά από μικρός δούλευε τα καλοκαίρια. Πρώτα ως σερβιτόρος στην ταβέρνα του θείου του και ύστερα οικοδομή και σε ξυλουργείο, στις κορδέλες κοπής ξύλων. Πάντα όμως έβρισκε χρόνο για τραγούδι. Με τα γειτονόπουλά του είχαν φτιάξει μία χορωδία  και τραγουδούσαν τα βράδια καντάδες. Κάποτε βρέθηκε με την παρέα στην Ελάτη, σε μια κατασκήνωση που είχε ο Γιώργος Σαμολαδάς, φίλος και στιχουργός του Απόστολου Καλδάρα. Εκεί τον πρωτοάκουσε και ο Καλδάρας και του είπε: “Έχεις καλή φωνή, είσαι μικρός όμως και πρέπει να τη δουλέψεις”. Ο 12χρονος  Μητροπάνος χάρηκε αλλά εκείνη την εποχή το τραγούδι δεν ήταν μέσα στα σχέδια του. Τα όνειρά του ήταν άλλα . Σύντομα γράφτηκε στο κομμουνιστικό κόμμα, σε μια εποχή που τα πάθη ήταν έντονα και ο αντικομμουνισμός κυριαρχούσε στο δημόσιο βίο. Όπως είπε οι ιδέες και  το αριστερό παρελθόν της οικογένειας του, ήταν η αιτία για να κηρυχθεί “ανεπιθύμητος” από τα γυμνάσια της περιοχής. Το ίδιο έγινε και στην ΑΘήνα.  

 

Η πολιτική δράση

Το  1964, μετακόμισε στην Αθήνα με το θείο του, που μόλις είχε έρθει από την εξορία για να τελειώσει το γυμνάσιο. Αμέσως ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση. Έγινε μέλος της νεολαίας Λαμπράκη, συμμετείχε σε πορείες, εξέφραζε ανοιχτά τις ιδέες του. Οι καθηγητές του τον συμβούλευαν "να τα παρατήσει και να βρει καμιά δουλειά". Ακόμα και το δίπλωμα οδήγησης κατάφερε να το βγάλει μετά τη μεταπολίτευση. Τελικά ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές σε ιδιωτικό σχολείο! Στα χρόνια που ακολούθησαν έμεινε πιστός στις απόψεις του, αλλά συνέχισε πλέον μακριά από την κομματικά δράση, καθώς δεν ήθελε να ακολουθεί την αυστηρή κομματική γραμμή.

 

Η γνωριμία με τον Ζαμπέτα, τον Θεοδωράκη και τον Μπιθικώτση 

Με τον θείο του βρέθηκαν σε ένα νυχτερινό κέντρο που τραγουδούσε ο Μπιθικώτσης. Μόλις τελείωσε το πρόγραμμα η παρέα του θείου του, τον έβαλε να τραγουδήσει. Όταν τον άκουσε ο Μπιθικώτσης του είπε: "εσύ πρέπει να γίνεις τραγουδιστής, έλα να σε πάω εγώ στην Columbia"  Έτσι και έγινε. Ο Μητροπάνος στα πρώτα του βήματα Στην “Columbia", του σύστησαν τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον άνθρωπο που έγινε δεύτερος πατέρας του.

 

Πριν το καταλάβει, ο Ζαμπέτας τον υιοθέτησε καλλιτεχνικά και τον ενέταξε στο σχήμα που εμφανιζόταν στα "Ξημερώματα". Ήταν μόλις 16 χρόνων. Τα βράδια τραγουδούσε και το πρωί πήγαινε σχολείο. Ο συνθέτης τον πήρε υπό την προστασία του και ποτέ δεν τον ενόχλησε η αριστερή πολιτική του δράση. Άλλωστε και ο Ζαμπέτας είχε περάσει από την ΕΠΟΝ κατά τη διάρκεια της κατοχής, αλλά χωρίς να συμφωνεί ιδεολογικά με τον κομμουνισμό. Ο μεγάλος δάσκαλος του χάρισε και την πρώτη του επιτυχία, τη “Θεσσαλονίκη”, το 1967.

 

Είχε προσπαθήσει και στο παρελθόν να ηχογραφήσει τραγούδια  αλλά η λογοκρισία τα απέρριψε. Το 1966 τυχαία είχε γνωρίσει τον Θεοδωράκη, ο οποίος εκτίμησε τη χροιά της φωνής και τον χαρακτήρα του. Ένας καλλιτέχνης  του Μίκυ ασθένησε και κάποιος έπρεπε να τον αντικαταστήσει σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Ο ταλαντούχος και καλότυχος Δημήτρης Μητροπάνος, ερμηνεύει κομμάτια από  τη "Ρωμιοσύνη" και το "Άξιον Εστί". Ο ίδιος θυμάται ότι είχε παγώσει και τον έσπρωξε ο Ξυλούρης για να βγει στη σκηνή.

 

Τα τραγούδια της καριέρας του

Παρόλο που είχε παραδεχθεί ότι δεν του άρεσε καθόλου η διαδικασία της ηχογράφησης και του στούντιο, έκανε πολλούς δίσκους κατά τη διάρκεια της πορείας του. Πρώτος σημαντικός σταθμός στην καριέρα του ήταν ο δίσκος “Άγιος Φεβρουάριος” σε μουσική Δήμου Μούτση και στίχους Μάνου Ελευθερίου. Ο ίδιος θεωρούσε ότι ο συγκεκριμένος δίσκος, μαζί με το έργο "Στου Αιώνα την Παράγκα" που έκανε  με τον Θάνο Μικρούτσικο ήταν οι καλύτερες δισκογραφικές δουλειές του. Ήταν μεγάλος ερμηνευτής και πάντα καλότυχος. Η περίφημη “Ρόζα” ήταν 10 χρόνια στο συρτάρι του Μικρούτσικου μέχρι να τη δώσει στο Μητροπάνο να την τραγουδήσει. Το ίδιο συνέβη και με το “Σε αναζητώ στη Σαλονίκη” του Μάριου Τόκα. Ένα τραγούδι που απογείωσε με τη φωνή του ο Μητροπάνος. 

  

Ο Τόκας αρνιόταν πεισματικά  για χρόνια να το δώσει σε κάποιον ερμηνευτή, ενώ όλοι πίστευαν ότι το τραγούδι δεν θα αρέσει στον κόσμο, γιατί  είχε "δύσκολους" στίχους. Η συνεργασία με τον Τόκα, το 1992 τον έστρεψε σε πιο έντεχνους δρόμους. Είκοσι χρόνια μετά συμμετείχε στο άλμπουμ-αφιέρωμα στο συνθέτη Μάριο Τόκα με τίτλο "Ήλιος Κόκκινος”. Αυτή ήταν και η τελευταία του ηχογράφηση, λίγες μέρες πριν το θάνατο του, στις 17 Απριλίου του 2012. Στη 45χρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. Όπως είπε ένας φίλος του, ήταν ένας μεγάλος καλλιτέχνης και ένας μέγιστος άνθρωπος.

 

Truestory

Ο Μητροπάνος είχε «άμουσο» αυτί και φάλτσα φωνή, αν και με την πάροδο του χρόνου αυτές οι αδυναμίες αμβλύνθηκαν. "Έντυσε" όμως τις ερμηνείες του με ψυχούλα, ένα στοιχείο που είχε σε περίσσευμα. Ένα στοιχείο που υπάρχει σε κάθε εραστή της τέχνης, και ο Δημήτρης ήταν από τους πολύ μεγάλους εραστές. Μάλλον αυτός είναι ο λόγος που έγινε αποδεκτός σε πολύ πλατύτερο κοινό από τον Στέλιο Καζαντζίδη, που είχε κλάσεις αρτιότερη φωνή αλλά δεν ήταν καλλιτέχνης, ήταν διεκπεραιωτής.

Ο έρωτας και τα 20χρόνια γάμου

Στο πλευρό του μέχρι την τελευταία στιγμή στάθηκε η γυναίκα του Βένια Μητροπάνου και μαζί απέκτησαν δύο κόρες. Οι δυο τους ήταν 20 χρόνια παντρεμένοι και αγαπημένοι. Άνθρωποι χαμηλών τόνων και οι δυο δεν απασχόλησαν ποτέ τα Μέσα Ενημέρωσης με την προσωπική τους ζωή. “Η αγάπη και ο σεβασμός στη σχέση και την οικογένειά”, όπως συνήθιζε να λέει η γυναίκα του μεγάλου τραγουδιστή ήταν η βάση των 20 ευτυχισμένων χρόνων που έζησαν μαζί.

  

Τα προβλήματα υγείας

Ο γνωστός Έλληνας ερμηνευτής αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας που κάποιες φορές τον είχαν κρατήσει και μακριά από την πίστα και το πιστό κοινό. Ο ίδιος μάλιστα είχε εισαχθεί αρκετές φορές σε νοσοκομεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

 

Ο γνωστός τραγουδιστής δήλωσε ότι πέρασε πολύ άσχημες μέρες και ευτυχώς που είχε την αδερφή του: "Η αδελφή μου τόλμησε και μου έκανε το πιο σημαντικό δώρο ζωής, το ένα της νεφρό. Μπαίνοντας στο πρόβλημα, είδα πόσο εμετική είναι η κατάσταση στη χώρα μας. Γίνεται κανονικά αγοραπωλησία οργάνων. Πουλάνε σπίτια οι άνθρωποι για ένα μόσχευμα που μπορεί να μην το πάρουν ποτέ, γιατί κάποιος άλλος έδωσε περισσότερα χρήματα. Εδώ στην Ελλάδα με είχαν ξεγραμμένο. Άνοιξαν την αδελφή μου, άνοιξαν εμένα, μας ξαναέκλεισαν και μου είπαν “Δεν γίνεται τίποτα, ξέχνα το”. Παραιτήθηκα. Δεν έτρωγα, δεν κοιμόμουν. Η μόνη μου σκέψη ήταν τα παιδιά μου και η γυναίκα μου. Έλεγα ότι δεν θα μπορέσω να ζήσω κάνοντας αιμοκάθαρση μια ζωή, γιατί αυτό δεν είναι ζωή."

 

Το τέλος

Από τις 17 Απριλίου 2012 το ελληνικό τραγούδι είναι φτωχότερο, καθώς ο Δημήτρης Μητροπάνος απεβίωσε σε ηλικία 64 ετών . Εδώ και χρόνια τον ταλαιπωρούσε ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας. Δεν το έβαζε όμως κάτω και συνέχιζε απτόητος να βρίσκεται κοντά στο κοινό που του έδινε ζωή . Τελικά όμως υπέκυψε από σοβαρό πνευμονικό οίδημα. Η είδηση του θανάτου έπεσε σαν κεραυνός λίγες μέρες μετά το Πάσχα και η κηδεία του τελέστηκε στις 19 Απριλίου στο Α’ νεκροταφείο Αθηνών. Μαζί με την σύζυγο και τις δύο πολυαγαπημένες κόρες του Δημήτρη Μητροπάνου, παρευρέθηκαν σωρεία ελλήνων καλλιτεχνών και χιλιάδες απλού κόσμου για να πουν το στερνό αντίο σε ένα σπουδαίο καλλιτέχνη και υπέροχο άνθρωπο.

 

Δυόμισι χρόνια μετρά, ένας από τους καλύτερους φίλους του, ο Ευθύμης Φιλίππου παρουσιάζει τον άνθρωπο και τον καλλιτέχνη Δημήτρη Μητροπάνο μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του με τίτλο "Δημήτρη". Πρόκειται για την τέταρτη συγγραφική δουλειά του η οποία θα συνοδεύεται από ένα cd με ανέκδοτα τραγούδια του μεγάλου ερμηνευτή τα οποία είχαν ηχογραφηθεί παλιά αλλά δεν είχαν φτάσει ποτέ στους θαυμαστές του. Όσο για τη βιογραφία, ουσιαστικά σκιαγραφεί τον άγνωστο Δημήτρη Μητροπάνο, μακριά από τις πίστες, τις μουσικές σκηνές και το μικρόφωνο.

 

"Ο Μήτσος ήταν παλιά μια πολύ γκρίζα μουσική υπόκρουση με τραγούδια που είχανε υψηλή εντασιακή και συναισθηματική κλίμακα σχεδόν αιμάτινη. Το '76 άρχισε να θρυλοποιείται, αλλά χωρίς να έχει ο ίδιος συναίσθηση του εαυτού του ή του εκτοπίσματός του. Κάναμε παρέα. Από ένα σημείο και μετά κάναμε παρέα πολύ. Οι άνθρωποι χωρίζονται σε αυτούς που όταν σου μιλάνε κοιτάζουν αν φωτίζονται καλά εκείνη τη στιγμή κι αν έχουν καλό πλάνο, και σε αυτούς που σου μιλάνε. Ο καράφλας ήταν στους δεύτερους. Παρόλο που δεν μιλούσε και που περίπου έπρεπε να του ρίξεις κέρμα για να μιλήσει. Καθόταν μόνο έτσι και σε κοίταζε και μετά κοίταζε πάνω και μετά πάλι εσένα. Ερχόταν στο γραφείο μου στη Minos γύρω στις τρεις-τρεισήμισι, έβαζε καφέ και ψέλλιζε ψιθύρους ανάμεσα σε σιωπηλά δεκάλεπτα τσιγάρων. Σιγά σιγά έπαιρνε μπροστά, υπήρχε ένα ροντάρισμα στην ομιλία και ύστερα μου ανακοίνωνε ότι θα πάει για ύπνο. Απογευματινό δίωρο. Θα σηκωνόταν στις εννιά, θα έκανε ένα μπάνιο, μετά ένα δεύτερο μπάνιο με την κολόνια του και θα πήγαινε να τραγουδήσει..."

 

 

Δισκογραφία

1971 – δίσκοι 45 στροφών

1970 – Λαϊκή παρέλαση

1971 – Δημήτρης Μητροπάνος Νο1

1972 – Άγιος Φεβρουάριος

1973 – Ο δρόμος για τα Κύθηρα

1974 – Νεκρικοί Διάλογοι, Κυρά ζωή

1975 – Σκόρπια φύλλα, Τσιμεντένια πρόσωπα

1976 – Λαϊκά ’76

1977 – Τα παιδιά της πιάτσας, Ερωτικά λαϊκά

1978 – Παράπονο

1979 – 14 Ζεϊμπέκικα

1980 – Πορτραίτο, Λαϊκά του σήμερα

1981 – Τα συναξάρια

1982 – Τα λαϊκά της νύχτας

1982 – Τα 14 χασάπικα

1983 – Λαϊκές στιγμές

1984 – Τα πικροσάββατα, Τα λαϊκά της νύχτας Νο 2, Όταν μιλούν τα τέλια, Ακόμα μια μέρα

1985 – Τα νυχτέρια μας, Για τα παιδιά, 15 χρόνια Δημήτρης Μητροπάνος

1986 – Τα ζημιάρικα, Αγάπη μου αγέννητη, Τ’ ανάρπαχτα

1987 – Ένας καινούριος άνθρωπος, 16 από τα ωραιότερα τραγούδια μου, Το δικό μας τραγούδι

1988 – Καινούρια χρώματα

1989 – Μια νύχτα στον παράδεισο, Εμείς οι δυο, Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του, Πριν τελειώσει η νύχτα

1990 – 20 μεγάλες επιτυχίες, Εσύ λέγε με έρωτα

1991 – Στα ξενυχτάδικα της αγκαλιάς σου, Μια νύχτα στο Λυκαβηττό, Πάρε αποφάσεις

1992 – Η εθνική μας μοναξιά, Οι μεγάλες επιτυχίες

1993 – Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό

1994 – 24 Ζεϊμπέκικα, Παρέα μ’ έναν ήλιο

1995 – Τα 45άρια του Δημήτρη Μητροπάνου

1996 – 30 χρόνια Δ. Μητροπάνος, τα λαϊκά μιας ζωής, ΖΟΟΜ ’96, 16 χασάπικα, Τα ερωτικά, Τα πρώτα μου τραγούδια/1967-1975, Στου αιώνα την παράγκα

1997 – Ψάξε στ’ όνειρό μας

1998 – Τα μεγάλα λαϊκά, Του έρωτα & της φυγής

1999 – Εντελβάις

2001 – Στης ψυχής το παρακάτω

2003 – Θα είμαι εδώ

2004 – Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο

2005 – Πες μου τ’ αληθινά σου

2007 – Για την καρδιά ενός αγγέλου

2008 – Στη Διαπασών

2009 – Τα τραγούδια της ζωής μου

2011 – Εδώ Είμαστε

 

Πηγές: mixanitouxronou.gr/pamebouzoukia.gr/tralala.gr/newsbeast.gr

 

 

Σχόλια

Το Arcadia938.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμα μη δημοσίευσης υβριστικών, συκοφαντικών, ρατσιστικών σχολίων και διαφημίσεων, καθώς αντιβαίνουν στις διατάξεις την κείμενης νομοθεσίας. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά προσωπικές απόψεις αναγνωστών.