Στηλες

"Ψυχή που ξέρει να πονεί ξέρει και να πεθαίνει"

Ποιητής και πεζογράφος, αλλά και άνθρωπος με ευρύτερη εθνική και κοινωνική δράση ο Γεώργιος Δροσίνης γεννήθηκε σαν σήμερα στην Αθήνα το 1859.

 

Γεννήθηκε σε ένα αρχοντικό της Πλάκας στην Αθήνα από γονείς Μεσολογγίτες. Ήταν γιος του Χρήστου Δροσίνη, που εργαζόταν ως ανώτατος υπάλληλος στο Υπουργείο Οικονομικών και της Αμαλίας Πετροκόκκινου, της οποίας η οικογένεια είχε κατεβεί στην Αθήνα με τον Καποδίστρια. Η οικογένεια του Δροσίνη, εκτός από εύπορη ήταν και γνωστή για τη συνεισφορά της στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821. Παππούς του ήταν ο Γιώργης Καραγιώργης, που σκοτώθηκε στην Έξοδο του Μεσολογγίου το 1826 ενώ ο προπάππος του ήταν ο Καπετάν-Αναστάσης Δροσίνης, γνωστός και ως ο Πρωτοκλέφτης των Αγράφων.


Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και μεταγράφηκε στη φιλοσοφική σχολή μετά από σύσταση του Νικόλαου Πολίτη. Το 1885 συνέχισε τις σπουδές του στην Ιστορία της τέχνης στο εξωτερικό, στα Πανεπιστήμια της Λειψίας, της Δρέσδης και του Βερολίνου, στη Γερμανία,[1] χωρίς όμως να πάρει κάποιο πτυχίο.Επίσης άνηκε στον κύκλο των προοδευτικών ποιητών(μαζί με τους Νίκο Καμπά και Κωστή Παλαμά)που επιδίωκαν να ανανεώσουν τον ποιητικό τους λόγο και να καθιερώσουν την δημοτική ως επίσημη γλώσσα της λογοτεχνίας


Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού "Η Εστία", το οποίο μετέτρεψε σε καθημερινή εφημερίδα το 1894. Παράλληλα με την λογοτεχνική προσφορά του, συνεισέφερε σημαντικά σε πολλούς τομείς της πνευματικής και κοινωνικής ζωής της χώρας: ήταν γραμματέας του "Συλλόγου προς διάδοση ωφελίμων βιβλίων" που είχε ιδρύσει ο Δημήτριος Βικέλας από το 1899. Ιδρυτής του Ημερολογίου της Μεγάλης Ελλάδας το 1922, διευθυντής του Τμήματος Γραμμάτων και Καλών Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας (1914-1920) και 1922-1923 και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από την ίδρυσή της το 1926.


Το 1918 αγόρασε μαζί με τον αδελφό του το σπίτι του θείου τους Διομήδη Κυριακού στην Κηφισιά και από το 1939 έμενε μόνιμα στο οίκημα αυτό που είχε μετονομασθεί σε έπαυλη Αμαρυλλίδα. Έζησε εκεί τα δύσκολα χρόνια του πολέμου και της κατοχής μέχρι το τέλος της ζωής του την 3 Ιανουαρίου 1951. Το σπίτι αυτό έχει αναπαλαιωθεί, είναι σήμερα ιδιοκτησία του Δήμου Κηφισιάς και στεγάζει τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κηφισιάς από το 1991 και το Μουσείο Δροσίνη από το 1997.


Στο μουσείο αυτό υπάρχει μέσα ολόκληρο το έργο του Δροσίνη και το οποίο περιλαμβάνει: Τις πρώτες εκδόσεις των βιβλίων του, Περιοδικά και λεξικά, προσωπικά αντικείμενα του ποιητή και πλούσιο λαογραφικό υλικό.


Στον 1ο όροφο βρίσκεται ή δανειστική βιβλιοθήκη και το τμήμα των ηλεκτρονικών υπολογιστών με ελεύθερη πρόσβαση στο Ίντερνετ. Η αριστερή αίθουσα του 2ου ορόφου περιλαμβάνει: Συλλογές βιβλίων παλιά αναγνωστικά, οικογενειακές φωτογραφίες και τις πρώτες εκδόσεις του Ιστορικού λεξικού της Νέας Ελληνικής της Ακαδημίας των Αθηνών, το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών που απονεμήθηκε στον Δροσίνη, την ιδιόγραφη διαθήκη του και διάφορα άλλα προσωπικά αντικείμενά του.


Η δεξιά αίθουσα του 2ου ορόφου περιλαμβάνει: Ολόκληρο το λογοτεχνικό έργο του καθώς φυλάσσονται μεταφρασμένα παραμύθια, παρτιτούρες με μελοποιημένα ποιήματα, παλιοί τόμοι των εικονογραφημένων περιοδικών Εστία, της Διάπλασης Των Παίδων, Σχολικά Βοηθήματα, την λαογραφική βιβλιοθήκη, Το Ημερολόγιο Της Μεγάλης Ελλάδας, Χειρόγραφα, Επιστολές, Σχετικά άρθρα από ελληνικές και ξένες εφημερίδες, Προσωπικά του είδη και το Παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής που του απονεμήθηκε για την πνευματική του προσφορά.


Ο 3ος όροφος είναι ειδικά διαμορφωμένος για τις επισκέψεις μαθητών. Περιλαμβάνει αφιερώματα του ίδιου του λογοτέχνη και των ηρώων των ποιημάτων του όπως της Αμαρρυλίδος, της Αμυγδαλιάς και του Μπάρμπα-Δήμου, ένα παλιό γραμμόφωνο με δίσκους, λαογραφικό υλικό και αφίσες από πίνακες γνωστών ζωγράφων και οι οποίες τυπώθηκαν στην Λειψία για λογαριασμό του περιοδικού της Εστίας.


Στο μουσείο οργανώνονται εκπαιδευτικές ξεναγήσεις σε ομάδες επισκεπτών και σε μαθητές σχολείων.

 


Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 ο Γεώργιος Δροσίνης μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων Διανοουμένων προς τους διανοούμενους ολόκληρου του κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριαζόταν η κακόβουλη ιταλική επίθεση, αφετέρου δε, διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα.


Τιμήθηκε με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών της "Ακαδημίας Αθηνών", ενώ το 1947 προτάθηκε από το Ελληνικό Κράτος[2] για το βραβείο Νόμπελ, σε αναγνώριση της αξίας του έργου του, το οποίο τελικά απονεμήθηκε στο Γάλλο λογοτέχνη Αντρέ Ζιντ (André Gide).
Έργο


Ο Γ. Δροσίνης ασχολήθηκε εξίσου με την πεζογραφία και την ποίηση, αλλά σημαντικότερο θεωρείται το ποιητικό του έργο. Άρχισε να δημοσιεύει τα πρώτα ποιήματά του το 1878 στην εφημερίδα "Ραμπαγάς", με το ψευδώνυμο "Αράχνη". Ανήκε στον κύκλο των προοδευτικών ποιητών (μαζί με τους Νίκο Καμπά και Κωστή Παλαμά), που επεδίωκαν να ανανεώσουν τον ποιητικό λόγο, να τον απαλλάξουν από τον στόμφο και την απαισιοδοξία της Α' Αθηναϊκής Σχολής και να καθιερώσουν την δημοτική ως επίσημη γλώσσα της λογοτεχνίας. Η χρονολογία έκδοσης της πρώτης του ποιητικής συλλογής, το 1880, είναι το ορόσημο της εμφάνισης της Νέας Αθηναϊκής Σχολής. Ο Δροσίνης συνέχισε να υπηρετεί την ποίηση ως το τέλος της ζωής του, χωρίς όμως η ποιητική του τέχνη να παρουσιάσει κάποια εξέλιξη.


Τα πεζογραφικά έργα του Δροσίνη εντάσσονται στον χώρο της ηθογραφίας: απεικονίζουν σκηνές από την αγροτική ζωή, ήθη, έθιμα και παραδόσεις του λαού της υπαίθρου. Ο συγγραφέας εξ άλλου ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για τη Λαογραφία (ήταν ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας) και είχε ασχοληθεί με τη συλλογή τραγουδιών, εθίμων και παραδόσεων. Το κύριο γνώρισμά των μυθιστορημάτων και των διηγημάτων του είναι ο ειδυλλιακός χαρακτήρας. Παρ' όλο που στην ποίηση ήταν ένας από τους πρωτοπόρους του δημοτικισμού, οι γλωσσικές του επιλογές στην πεζογραφία ήταν συντηρητικότερες, κάτι που αποτελεί μια από τις βασικές αδυναμίες του πεζογραφικού του έργου.

 

 

Για ποια γυναίκα έγραψε ο Δροσίνης την "Ανθισμένη Αμυγδαλιά":


Το παρασκήνιο στο ποίημα του Γεώργιου Δροσίνη, “Ανθισμένη Αμυγδαλιά”, αφορά μία χαριτωμένη μούσα. Ήταν η ξαδέλφη του, Δροσίνα Δροσίνη. Η ιστορία είναι η εξής: η Δροσίνα ήταν 16 χρονών και φοιτούσε στο Αρσάκειο, όταν ο ξάδελφός της, επισκέφτηκε την οικογένειά της στα Πατήσια.


Ο Δροσίνης είχε μόλις γυρίσει απ” τη Γερμανία, όπου σπούδαζε Ιστορία της Τέχνης. Νέος, όμορφος, καλλιεργημένος, ήταν τέλειος “δάνδης” της εποχής.


Η Δροσίνα όμορφη, γλυκιά και πολύ φρέσκια,16 χρονών.


Ένα πρωί, ο Δροσίνης άνοιξε το παράθυρο να μπει φως και είδε τη νεαρή ξαδέρφη του στον κήπο, να κάθεται κάτω από ένα ανθισμένο δέντρο. Σύμφωνα με το ποίημα, το δέντρο ήταν μια αμυγδαλιά. Άλλοι λένε ότι, στην πραγματικότητα, ήταν νεραντζιά.


Η κοπέλα κούνησε τον ανθισμένο δέντρο και τα άνθη την έλουσαν. Η σκηνή τον ενθουσίασε και ο νεαρός ποιητής έγραψε το θρυλικό ποίημα.
Την εποχή εκείνη, ο Δροσίνης δημοσίευε τα ποιήματά του, με το ψευδώνυμο "Αράχνη". Η "Ανθισμένη Αμυγδαλιά" δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1882, στο σατυρικό περιοδικό "Ραμπαγάς".


Το τραγούδι του πολέμου


Η "Ανθισμένη Αμυγδαλιά" μελοποιήθηκε από τον Γεώργιο Κωστή, ένα ράπτη απ' το Άργος, κατά τη διάρκεια της επιστράτευσης του 1885.
Η Βουλγαρία είχε μόλις καταλάβει την περιοχή της Ανατολικής Ρωμυλίας και στα Βαλκάνια είχαν ξεσπάσει αναταραχές. Τότε, αποφασίστηκε γενική επιστράτευση, που διήρκησε οχτώ μήνες.Οι ελληνικές δυνάμεις προχώρησαν μέχρι τα ελληνοτουρκικά σύνορα στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία, για να είναι σε ετοιμότητα. Τότε γράφτηκε η μελωδία.


Αποτέλεσμα της επιστράτευσης, ήταν ότι το μελοποιημένο ποίημα του Γεώργιου Δροσίνη, διαδόθηκε σε όλο το στράτευμα. Κάθε στρατιώτης σιγοτραγουδούσε, για τα άνθη που έλουσαν τα μαλλιά και την πλάτη μίας κοπέλας, καθώς όδευε προς ένα πιθανό πόλεμο. Από τους στρατιώτες, έφτασε και στον υπόλοιπο κόσμο. Έγινε και καντάδα, που ακουγόταν κάτω από τα παράθυρα των ωραίων δεσποινίδων της εποχής.


Σε όλη την Ελλάδα δεν υπήρχε άνθρωπος, που να μην το ψιθύρισε σε μια ρομαντική στιγμή, ή να μην το τραγούδησε σε μία παρέα. Αργότερα, η Δροσίνα παντρεύτηκε τον δικηγόρο Μελέτιο Μελετόπουλο, με τον οποίον απέκτησαν έξι παιδιά. Πέθανε τη δεκατία του ’60, στα 101 της. Τελικά έγινε πράγματι "γρηά με κάτασπρα μαλλιά".


Ο Γεώργιος Δροσίνης πέθανε το 1951, κι αυτός σε πολύ μεγάλη ηλικία. Ήταν 90 ετών.

 

Ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά με τα χεράκια της κι εγέμισ’ από άνθη η πλάτη η αγκαλιά και τα μαλλάκια της. Κι εγέμισ’ από άνθη… Αχ, σαν την είδα χιονισμένη την τρελή γλυκά τη φίλησα της τίναξα όλα τ’ άνθη από την κεφαλή κι έτσι της μίλησα: Της τίναξα όλα τ’ άνθη… Τρελή, σαν θες να φέρεις στα μαλλιά σου τη χιονιά τι τόσο βιάζεσαι; Μονάχη της θε να `ρθει η βαρυχειμωνιά, δεν το στοχάζεσαι; Μονάχη της θε να 'ρθει… Του κάκου τότε θα θυμάσαι τα παλιά τα παιχνιδάκια σου σκυφτή γριούλα με τα κάτασπρα μαλλιά και τα γυαλάκια σου. Σκυφτή γριούλα.

 

 

 

Γεώργιος Δροσίνης - Αποφθέγματα:

 

- Η αληθινή ευτυχία βρίσκεται στις αναμνήσεις και στις ελπίδες.


- Δεν θέλω του κισσού το πλάνο ψήλωμα
  σε ξένα αναστυλώματα δεμένο.
  Ας είμαι ένα καλάμι, ένα χαμόδεντρο,
  μα όσο να ανεβαίνω, μόνος ν’ ανεβαίνω.


- Ψυχή που ξέρει να πονεί ξέρει και να πεθαίνει.


- Βαθιά τη νύχτα, τα μεσάνυχτα,
  με τ' ανοιχτά φτερά του ονείρου,
  πετά η ψυχή μου, σκλάβα ελεύθερη,
  στους μυστικούς κόσμους του Απείρου.


- Πουλί γεννιέται ο άνθρωπος
  και δέντρο θα πεθάνει:
  ρίζες απλώνει γύρω του
  και τα φτερά του χάνει.


Εργογραφία


Ποίηση

    Ιστοί Αράχνης, 1880
    Σταλακτίται, 1881
    Ειδύλλια , 1884
    Αμάραντα , 1890
    Γαλήνη (1891-1902) , 1902
    Φωτερά Σκοτάδια (1903-1914) , 1915
    Κλειστά βλέφαρα (1914-1917) , 1918
    Πύρινη Ρομφαία-Αλκυονίδες (1912-1921), 1921
    Το μοιρολόι της όμορφης, 1927
    Θα βραδιάζη (1915-1922), 1930
    Είπε: (1912-1932), 1932
    Φευγάτα Χελιδόνια (1911-1935), 1936
    Σπίθες στη στάχτη, 1940
    Λαμπες, 1947


Μυθιστορήματα


    Αμαρυλλίς, 1886
    Το βοτάνι της ζωής, 1901
    Το βοτάνι της αγάπης, 1901
    Έρση (μυθιστόρημα), 1922
    Ειρήνη (μυθιστόρημα), 1945


Συλλογές διηγημάτων


    Αγροτικαί επιστολαί, 1882
    Διηγήματα και αναμνήσεις, 1886
    Διηγήματα των αγρών και της πόλεως, 1904
    Το ανθισμένο ξύλο-Τρεις εικόνες (διηγήματα), 1948


Παραμύθια


    Παιδικά παραμύθια, 1889
    Ελληνική Χαλιμά. Τα ωραιότερα παραμύθια του ελληνικού λαού, 1921 και 1926


Άλλα έργα


    Σκόρπια φύλλα της ζωής μου (αναμνήσεις)
    Παράδοξος γάμος (κωμωδία μονόπρακτη), 1878
    Το μήλον (κωμωδία), 1884
    Τρεις ημέραι εν Τήνω 1888
    Αι μέλισσαι 1890
    Αι όρνιθες 1895
    Το ψάρευμα 1908
    Συλλογαί φυσικής ιστορίας 1912
    Οι τυφλοί 1924
    Η σκοπευτική άσκησις του έθνους 1938
    Ο κυνηγός 1948
    Ημερολόγιο της πολιορκίας του Μεσολογγίου 1958
    Γεώργιος Νάζος 1966
    Επιστολαί του Νικολάου Γύζη 1969
    Ο Μπαρμπα-Δήμος 1974
    Θαλασσινα τραγουδια 1973
    Ιστορικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, εκδόσεις δωρική 1972

 

ΠΗΓΗ:el.wikipedia/gnomikologikon.gr/mixanitouxronou.gr

 

Σχόλια

Το Arcadia938.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμα μη δημοσίευσης υβριστικών, συκοφαντικών, ρατσιστικών σχολίων και διαφημίσεων, καθώς αντιβαίνουν στις διατάξεις την κείμενης νομοθεσίας. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά προσωπικές απόψεις αναγνωστών.