Ο Γεώργιος Παπανικολάου γεννήθηκε στις 13 Μαΐου του 1883 στην Κύμη Ευβοίας. Ήταν γιος του γιατρού και πολιτικού Νικόλαου Παπανικολάου, που διετέλεσε δήμαρχος Κύμης και βουλευτής Ευβοίας.

Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Κύμη, όπου και τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο και κατόπιν οι γονείς του τον έστειλαν στην Αθήνα για να ολοκληρώσει τις εγκύκλιες σπουδές του.

Το 1898, σε ηλικία 15 ετών, γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 1904 με άριστα. Ανήσυχο πνεύμα, μελέτησε φιλοσοφία (Νίτσε, Σοπεγχάουερ), μυήθηκε στη μουσική και την ποίηση, έμαθε Γαλλικά και Γερμανικά, και γενικά απέκτησε μια πολύπλευρη μόρφωση και εσωτερική καλλιέργεια.

Νυμφεύτηκε τη μυκονιάτισσα Μαρία-Ανδρομάχη Μαυρογένους, απόγονο της ηρωίδας του '21 Μαντούς Μαυρογένους και συμμετείχε ως γιατρός στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913.

Ετοιμαζόταν για ταξίδι στο Παρίσι. Εκείνη του είπε: Α, είστε τυχερός που θα πάτε στο Παρίσι. Εκείνος: Ελάτε κι εσείς. Εκείνη: Μα πώς θα γίνει. Εκείνος: Δια του γάμου.

Η Μαρία-Ανδρομάχη Μαυρογένους θυσίασε τη δυνατότητά της να γίνει μητέρα, προκειμένου να βοηθήσει το σύζυγό της. Σε συνέντευξή της  το 1970 (8 χρόνια μετά τον θάνατό του) δήλωσε: "Οι επιστήμονες δεν γίνονται, γεννιόνται. Και το ότι παίρνεις τη δεύτερη θέση στη ζωή ενός επιστήμονα είναι ευτυχία. Με τον καιρό γίνεται τρόπος ζωής. Και πολύ φυσικός μάλιστα".

Η γενικότερη κούραση, για τις ανάγκες της δουλειάς του ήταν καθοριστική. Απεβίωσε στις 19 Φεβρουαρίου του 1962, από καρδιακή προσβολή. Ο θάνατος του Γεωργίου Παπανικολάου ήταν μεγάλη απώλεια για την επιστήμη.

Το 1907 μετέβη στη Γερμανία για μετεκπαίδευση, παρά την επιθυμία του πατέρα του, που ήθελε να ασκήσει μαζί του την ιατρική στην Ελλάδα. Τρία χρόνια αργότερα ανακηρύχθηκε διδάκτωρ  Φυσικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου με την εργασία "Περί των συνθηκών της διαφοροποιήσεως του φύλου των δαφνιδών".

Τον ανακαλύπτει ο διάσημος εκείνη την εποχή γενετιστής Τ. Μόργκαν, ο οποίος είχε χρησιμοποιήσει στο έργο του τα πορίσματα της διδακτορικής διατριβής του νεαρού Παπανικολάου και μεσολαβεί για την πρόσληψή του στο παθολογοανατομικό εργαστήριο του Νοσοκομείου της Νέας Υόρκης.

Το 1917 μελέτησε το κολπικό επίχρισμα των κατώτερων θηλαστικών και συσχέτισε τη μορφολογία του με τον ορμονικό κύκλο και τις ανάλογες μεταβολές στη μήτρα και τις ωοθήκες των ζώων. Στη συνέχεια πραγματοποίησε κλινικές και εργαστηριακές μελέτες για τη διαγνωστική αξία της εξέτασης των κυττάρων του κολπικού επιχρίσματος στον άνθρωπο, με πρώτο "πειραματόζωο" τη γυναίκα του.

Το 1928 έκανε την πρώτη του ανακοίνωση με τίτλο "Νέα διάγνωση του καρκίνου", η οποία αρχικά αντιμετώπισε τη δυσπιστία του ιατρικού κόσμου των ΗΠΑ. Ο ίδιος, όμως, ήταν απολύτως βέβαιος για την αξία της μεθόδου του για την κυτταρολογική διάγνωση του καρκίνου της μήτρας και συνέχισε με μεγαλύτερο ζήλο τις έρευνές του.

Στη μακρόχρονη επιστημονική του σταδιοδρομία ανήλθε όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ, με αποκορύφωμα τον τίτλο του καθηγητή της Κλινικής Ανατομικής (1947-1957).

Το 1961 εγκαταστάθηκε στο Μαϊάμι, όπου ανέλαβε την οργάνωση του Καρκινολογικού Ινστιτούτου, το οποίο μετά τον θάνατό του στις 19 Φεβρουαρίου του 1962, μετονομάσθηκε σε Καρκινολογικό Ινστιτούτο "Γεώργιος Παπανικολάου".

Του απονεμήθηκαν πολλά αμερικάνικα ιατρικά βραβεία και μεταθανατίως το Βραβείο του ΟΗΕ. Το 1932 έγινε το πρώτο επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1949 η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών τον ονόμασε επίτιμο διδάκτορα. Το 1954 εξέδωσε τον "Ατλαντα της Αποφολιδωτικής Κυτταρολογίας", που αποτελεί την ολοκλήρωση και την επισφράγιση του έργου του.

Πώς έχασε δύο φορές το Νόμπελ ο Γεώργιος Παπανικολάου

Γιατί όμως ενώ είναι τόσο σημαντική εξέταση, ο εφευρέτης της Γεώργιος Παπανικολάου (13/5/1883) δεν βραβεύτηκε ποτέ με Νόμπελ Ιατρικής από τη Βασιλική Ακαδημία της Στοκχόλμης, παρότι ήταν δύο φορές υποψήφιος, το 1953 και το 1960;

Η επίσημη εκδοχή ανέφερε ότι η επιτροπή προτίμησε να βραβεύσει γιατρούς που είχαν βρει θεραπείες και όχι τον Παπανικολάου, που είχε ασχοληθεί με την πρόληψη του καρκίνου. Σύμφωνα με τη μαθήτρια του Παπανικολάου, Ιρένα Κορπόσφκα, η επιτροπή ήταν επιφυλακτική με το έργο του γιατρού, γιατί ήταν εξαιρετικά πρωτοποριακό. Πιθανολογείται ότι η επιτροπή δεν πίστευε πόσο μεγάλο ήταν το επίτευγμα του Παπανικολάου, το οποίο δεν εφαρμόσθηκε σε μία μέρα, αλλά έγινε κομμάτι της ιατρικής πρακτικής σταδιακά.

Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, τα μέλη της επιτροπής είχαν ήδη ρισκάρει στο παρελθόν και εκτέθηκαν ανεπανόρθωτα. Το 1926 απένειμαν το Nόμπελ στην εξίσου πρωτοποριακή θεωρία του Δανού, Φίμπιγκερ Γιοχάννες Αντρέας Γκριμπ, σύμφωνα με την οποία ο καρκίνος προκαλείται από παρασιτικούς νηματώδεις σκώληκες. Η θεωρία διαψεύστηκε γρήγορα, γεγονός που αμαύρωσε το κύρος της επιτροπής.

Η τρίτη και τελευταία εκδοχή κάνει λόγο για πιθανή "αντιγραφή". Ο Ρουμάνος γιατρός Αουρέλ Μπάμπες, δημοσίευσε τα ευρήματά του για τη διάγνωση του καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας, την ίδια περίοδο με τον Παπανικολάου. Η εργασία του είχε δημοσιευτεί στο ευρωπαϊκό περιοδικό "Πρες Μέντικαλ", που δεν είχε μεγάλη κυκλοφορία στην Αμερική και ο Παπανικολάου ήταν πολύ πιθανό να μην την είχε καν υπ' όψιν. Ούτε ο ίδιος ο Μπάμπες ανέφερε ποτέ την πιθανότητα να στηρίχθηκε ο Παπανικολάου στη δική του θεωρία. Το γεγονός όμως δημιούργησε επιφυλάξεις.

ΠΗΓΗ:sansimera.gr/onmed.gr/egnomi.gr