Στον χώρο της Λέσχης Αξιωματικών, όπου και βρέθηκαν και όλα τα πολιτικά πρόσωπα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο Δήμαρχος Τρίπολης δώρισε στον Προκόπη Παυλόπουλο το έργο της Μαριλύς Ξαγά με το πορτρέτο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Η ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ –ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΥΛΗ

Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας,

Παρακαλώ να μου επιτρέψετε, να σας καλωσορίσω στην πόλη μας και εκφράζοντας τα αισθήματα των συμπολιτών μου, να σας ευχαριστήσω για την τιμή που μας κάνετε να παρευρίσκεστε στον φετινό εορτασμό για τα 194 χρόνια από την μέρα που η Τριπολιτσά καταλαμβανόταν από τους Επαναστατημένους Έλληνες που την πολιορκούσαν.

Η κατάληψη της πόλης που ήταν και τότε, όπως και σήμερα, το Διοικητικό Κέντρο της Πελοποννήσου, ήταν ο στόχος που έθεσε, αμέσως με την έναρξη της Εθνικής Επανάστασης, ο στρατηγικός νους του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Ένα στόχο που επέβαλε με επιμονή και πειστικότητα.

Η Άλωση της Τριπολιτσάς, ήταν το πρώτο μεγάλο γεγονός, ιδιαίτερα σημαντικό για την εδραίωση της Επανάστασης και την απελευθέρωση των Ελλήνων. Σήμανε την εμπέδωση του αισθήματος κυριαρχίας στην Πελοπόννησο, που οι Έλληνες υπερασπίστηκαν με επιτυχία την επόμενη χρονιά στα Δερβενάκια.

Ο ιστορικός σκεπτικισμός έχει πολλές αναφορές στις σκιές των γεγονότων της Άλωσης.

Ο Γέρος του Μωριά έχει δώσει τη δική του συμβολική απάντηση, που φανερώνει και το βάθος του στοχασμού του.

Μας λέει στ’ απομνημονεύματά του:

"Όταν εμβήκα εις την Τριπολιτσά με έδειξαν εις το παζάρι τον πλάτανο όπου εκρέμαγαν τους Έλληνας. Αναστέναξα και είπα: "Αϊντέ πόσοι από το σόγι μου και από το έθνος μου εκρεμασθησαν εκεί;" και διέταξα και τον έκοψαν ΄ επαρηγορήθηκα και δια τον σκοτωμόν των Τούρκων"

Αλλά και ο Εθνικός μας Ποιητής, μας εξηγεί πως τη νύχτα εκείνη "που την τρέμει ο λογισμός",

η Ελληνική ψυχή βυθίστηκε ως το Έρεβος,

για να αναδυθεί σαν όραμα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ,

"...από τα κόκαλα βγαλμένη,

των Ελλήνων τα Ιερά...".

Για τούτο, η επέτειος και ο ετήσιος εορτασμός, δεν έχουν ποτέ το χαρακτήρα ενός πανηγυρισμού για τον θρίαμβο του σπαθιού, αλλά είναι πάντα μια αφορμή για ένα γνήσιο νοητικό ταξίδι Εθνικής μνήμης και Εθνικής αυτογνωσίας.

Τα γεγονότα της Επανάστασης και η ίδια η εμβληματική μορφή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, έχουν αφήσει καθοριστικά τα αποτύπωμά τους στη ταυτότητα της Τρίπολης.

Η πόλη μας, αν και υπήρξε σε όλη την νεώτερη ιστορία της ένας υποδοχέας ευρωπαϊκών πολιτιστικών τάσεων, ιδεών, ρευμάτων και επιρροών (με προεξέχοντα το Νέο-Κλασικισμό), πάντα συνέραβε κάθε τι νέο, πάνω σε μια αυθεντική και ανυποχώρητη παράδοση σύμμικτων ηρωικών και λαϊκών παραδόσεων, αξιών και εικόνων.

Κύριε Πρόεδρε,

Η παρουσία της εξοχότητάς σας στον φετινό εορτασμό, δηλώνει την σημασία του γεγονότος και την ευγνωμοσύνη του Έθνους μας προς τον ηγετική μορφή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Άνδρα πολύτροπο, με τις αρετές του καλού, της ανδρείας, της σοφίας και της δικαιοσύνης, άνδρα «Ελληνικό». Προς αυτόν η πόλη κλίνει το γόνυ.

Αυτή τη μεγάλη μορφή, που η συνείδηση ενός ολόκληρου λαού φύλαξε στην μνήμη της ως τον καρτερόψυχο αγωνιστή, τον νουνεχή αρχηγό, τον έμπειρο στρατηγό, τον ταπεινόφρονα ηγέτη, τον αγαθό πολίτη, τον πιστό φίλο, το φιλόστοργο πατέρα, τον μεγαλόψυχο και αμνησίκακο άνδρα.

Ας είναι αυτή η μορφή το πρότυπο κάθε γενιάς.

ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ - ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ 

Κύριε Δήμαρχε,

Κυρίες και Κύριοι,

Μου περιποιεί εξαιρετική τιμή η υποδοχή που μου επιφυλάξατε εδώ στην Τρίπολη, το διαχρονικό κέντρο του Μοριά, κατά την επέτειο της Άλωσης της Τριπολιτσάς στις 23 Σεπτεμβρίου 1821. Πολλώ μάλλον όταν η ιστορική διαδρομή της Τρίπολης καταδεικνύει μ’ ενάργεια ότι παραμένει στο επίκεντρο της επικαιρότητας όχι μόνον ως Πρωτεύουσα της Αρκαδίας στην καρδιά της Πελοποννήσου με μια μακρά ιστορία, η οποία βρίσκει τις απαρχές της στις ρίζες της ελληνικής αρχαιότητας. Αλλά και ως υπόδειγμα πολύπλευρης ανάπτυξης –μάλιστα αντιστεκόμενη σθεναρώς στην τρέχουσα βαθειά οικονομική κρίση ιδίως εξαιτίας του ακαταμάχητου δυναμισμού των Αρκάδων, εντός και εκτός Ελλάδας- που, μεταξύ άλλων, αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο και το απαράμιλλο φυσικό της κάλλος.

I. Ας μου επιτραπεί όμως να επιστρέψω στην επέτειο, την οποία γιορτάζουμε σήμερα: Η Άλωση της Τριπολιτσάς υπήρξε, και ως προς την οργάνωση και ως προς την εκτέλεση του όλου εγχειρήματος, ένα επικό στρατήγημα, οι όποιες μεμονωμένες σκοτεινές πτυχές του οποίου δεν μπορούν να θολώσουν την ιστορική αξία και λάμψη του.

Α. Πραγματικά, η Τριπολιτσά ήταν το τότε πολιτικό και διοικητικό κέντρο της Πελοποννήσου. Η Άλωσή της από τους επαναστατημένους Έλληνες ισοδυναμούσε λοιπόν με την de facto κατάλυση της οθωμανικής εξουσίας σ’ όλο τον Μοριά. Ακριβώς για τον λόγο αυτόν η Άλωση της Τριπολιτσάς συνιστά, δίχως ιστορική αμφιβολία, μια από τις κορυφαίες πολεμικές επιχειρήσεις της Εθνεγερσίας του 1821, που ουσιαστικώς καθόρισε και την μετέπειτα νικηφόρα έκβασή της. Το συμπέρασμα τούτο ενισχύεται καταλυτικώς και από το γεγονός ότι οι πρωταγωνιστές της Άλωσης πολέμησαν περισσότερο με την ψυχή τους παρά με τα –ασήμαντα άλλωστε- μέσα μάχης που διέθεταν.

Β. Εμπνευστής και επικεφαλής του επικού στρατηγήματος της Άλωσης της Τριπολιτσάς, τόσον ως προς την σύλληψη όσον και ως προς την εκτέλεσή του, ήταν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Το επίτευγμα του οποίου, καθώς και η όλη μετέπειτα προσφορά του στην υπόθεση της Εθνεγερσίας ως τον θάνατό του, δικαίως του απονέμει τον τίτλο του Στρατηγού του Έθνους και του διαχρονικού παραδείγματος της ενάρετης προτροπής "αμύνεσθαι περί Πάτρης".

II. Η πολεμική επιχείρηση της Άλωσης της Τριπολιτσάς -όπως άλλωστε όλοι οι συνεπείς αγώνες της Εθνεγερσίας του 1821- βεβαίως και ήταν αφιερωμένη στην αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού. Πλην όμως μια πιο αυθεντική αποτίμηση της ουσίας της, με βάση την Ιστορία των Ελλήνων, δείχνει ότι η Εθνεγερσία του 1821 ήταν και ένας εθνικός ξεσηκωμός για την Ελευθερία και, εν τέλει, για την υπεράσπιση της αξίας του Ανθρώπου και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητάς του.

Α. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος για τον οποίον –πέραν βεβαίως των επιμέρους κρατικών συμφερόντων ενόψει του διαφαινόμενου διαμελισμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας- οι μεγάλες Ευρωπαϊκές Δυνάμεις της εποχής, με πιο ενδεικτική στιγμή εκείνη της Ναυμαχίας του Ναβαρίνου, στάθηκαν, κατά κανόνα, στο πλευρό της αγωνιζόμενων Ελλήνων: Το λίκνο του Ευρωπαϊκού Πνεύματος και του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, ήτοι η Ελλάδα που ενέπνευσε κατά την κλασική αρχαιότητα τις αρχές και τις αξίες του Ανθρώπου, της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας, ήταν αδύνατο να μείνει περαιτέρω υπό τον οθωμανικό ζυγό. Διαφορετικά η πορεία της Ευρώπης, έναντι του εξ Ανατολών κινδύνου, θα ετίθετο διαρκώς σε κίνδυνο.

Β. Στην εποχή μας βεβαίως οι συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές για την Ευρώπη, ιδίως μάλιστα όταν έχει δρομολογηθεί, μετά την πικρή εμπειρία του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, η πορεία προς μια ελπιδοφόρα Ευρωπαϊκή Ενοποίηση μέσ’ από την ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως οι κίνδυνοι για τον Άνθρωπο, για την Ελευθερία και την Δημοκρατία παίρνουν διαρκώς διαφορετικές -υποδόριες και γι’ αυτό άκρως επικίνδυνες- μορφές. Κάτι που φαίνεται σήμερα τόσο περισσότερο καθαρά, όσον η τρέχουσα βαθειά οικονομική κρίση και, κυρίως, το δράμα των προσφύγων πολέμου από την Συρία και την Μέση Ανατολή γενικότερα, φέρνει στο φως τις ελλείψεις της ευρωπαϊκής πολιτικής στον τομέα αυτόν. Μ’ άλλες λέξεις στις μέρες μας, έστω και υπό άλλες συνθήκες και προϋποθέσεις, ο αγώνας για την υπεράσπιση του Ανθρωπισμού, της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας θα κρίνει το μέλλον της Ευρώπης και, εν τέλει, της Δύσης, του Πολιτισμού της και της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το μήνυμα των αγωνιστών της Άλωσης της Τριπολιτσάς παραμένει πάντα επίκαιρο. Τιμούμε την μνήμη τους. Και δεσμευόμαστε ότι, εμπνεόμενοι από το ηρωικό παράδειγμά τους, θα αποδείξουμε, μέσα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Οικογένειας, ότι για τους Έλληνες ο αγώνας υπέρ του Ανθρώπου και της Ελευθερίας, υφ’ όλες τις μορφές του και σε κάθε περίοδο, πολέμου ή ειρήνης, είναι όχι μόνον εθνικό καθήκον αλλά και υπαρξιακός τρόπος ζωής στο διηνεκές.

Ακολουθεί βίντεο σε λίγο...