Στηλες - Δρομοι της Τριπολης

Τα δύσκολα Χριστούγεννα στην Τρίπολη το 1940...

Ψάχνοντας για θέματα Χριστουγέννων, στα χέρια μου έπεσε ένα βιβλίο που αναφερόταν στο 1940 και στα "δύσκολα" Χριστούγεννα, που δε μπορείς να φανταστείς...

Δεν είναι όλες οι ιστορίες των εορτών χαρούμενες, ορισμένες κρύβουν λύπη και θλίψη, κάπως έτσι κι αυτή. 

Γυρίζουμε αρκετά χρόνια πίσω...

Την ιστορία διηγείται η Ευγενία Παπαντωνοπούλου. 

...Θα σας πω μία ιστορία για τα Χριστούγεννα, από την Τρίπολη που είναι η γενέτειρά μου και το λέω με υπερηφάνεια όπου βρεθώ. Είμαι Τριπολιτσιώτισσα. Στον πόλεμο του 1940 ήμουν μαθήτρια στο δημοτικό σχολείο. Ο πατέρας μου είχε έρθει από την Αμερική λίγα χρόνια πριν τον πόλεμο και είχε κάνει ένα ωραιότατο σπίτι στην καρδιά της Τρίπολης, με μεγάλο κήπο.

Οταν ξεκίνησε ο πόλεμος ο πατέρας μου ήταν μεγάλος σε ηλικία και δεν τον πήραν για στρατιώτη. Μας πήρε με τη μανούλα μου και μας πήγε στο χωριό του, στο πατρικό του σπίτι. Με την πείρα των πολέμων που είχε ζήσει, αμέσως φρόντισε να εξασφαλίσει σε τρόφιμα ό,τι μπορούσε να διατηρηθεί, γιατί τότε η λέξη "ψυγείο" δεν υπήρχε ούτε στα λεξικά.

Μας πήγε στα κτήματα λοιπόν και μαζέψαμε όσα κάστανα και καρύδια βρήκαμε. Τα σκεπάσαμε με χώμα στον κήπο του σπιτιού έξω στη βροχή και κάθε φορά που χρειαζόμασταν λίγα κάστανα βγάζαμε να ψήσουμε, αλλά με οικονομία, έλεγε ο πατέρας μου, γιατί φοβάμαι πώς θα πεινάσουμε.

Ηρθαν τα Χριστούγεννα του 1940 και πήγαμε στην εκκλησία του χωριού. Το χωριό είχε πάρα πολλά παιδιά, τα οποία έψελναν μαζί με τους γέροντες γιατί οι νέοι άντρες ήταν στη πρώτη γραμμή, έλεγε η γιαγιά μου.

Αυτά τα Χριστούγεννα τα περάσαμε κατοχικά με λίγο λάδι, κρέας και για γλυκά μερικές δίπλες. 

Και ήρθαν τα Χριστούγεννα του 1941!

Τώρα τα πράγματα έχουν γίνει κάπως δύσκολα. Η "ζάχαρη" - λέξη σπάνια. Το κρέας; Ευτυχώς η γιαγιά μας είχε φροντίσει την κλώσσα και είχε μερικά κοτοπουλάκια. Για να ξεχωρίσουμε τις "Αγιες μέρες" μας έλεγε. Εσφαξε λοιπόν ένα ωραίο κοκκόρη "Να τον κάνω γεμιστό με κάστανα" λέει στον πατέρα μου. "Οχι" της λέει γιατί το φάντασμα της πείνας μας απειλεί και θα ψήσουμε τρία έως πέντε κάστανα για τον καθένα μας".

Και η γιαγιά μου, που δεν του χάλαγε χατίρι "Καλά λες, γιε μου. Κάπου έχω λίγες χυλοπίτες. Μας τις έφερε ο τσοπάνης που βόσκει το κοπάδι, στον κάμπο". Μα Χριστούγεννα χωρίς γλυκά; Η γιαγιά μου το είχε φροντίσει. Εφτιαξε μελομακάρονα και για μέλι έβαλε πετιμέζι, που είχε φτιάξει όταν τρυγήσαμε τ' αμπέλι από τον μούστο. 

Χριστούγεννα 1942...

Είχαμε φύγει από το χωριό και πήγαμε στον ελαιώνα. Έπρεπε να μαζέψουμε και τις ελιές για το λάδι της χρονιάς μας τουλάχιστον. Γι’ αυτα τα Χριστούγεννα ο πατέρας μου βρήκε και αγόρασε ένα γουρουνάκι. Μα δεν προφτασαμε να το σφάξουμε και στην άκρη του κάμπου φάνηκαν μερικοί Ιταλοί. Θυμάστε τους Ιταλούς εσείς οι παλιοί πατριώτες; Ειδικοί στο πλιάτσικο. Η γιαγιά μου και ο θείος μου πήραν το σφαγμένο γουρουνάκι και ανεβαίνει ο θείος μου σε μία πολύ μεγάλη ελιά και το βάζει όσο μπορούσε πιο ψηλά. Μην πάρουν είδηση τα σκυλιά. Το γλιτώνουμε από τους Ιταλούς. Οι Ιταλοί πήραν μια κότα που μπορούσαν και πήραν το μπιτόνι με το λάδι τους, γιατί ο διερμηνέας, ο Τήλας, έτσι τον έλεγαν δεν έφευγε. Ηξερε που τους πήγαινε τους Ιταλούς.

Αυτά τα Χριστούγεννα στην εκκλησία οι γυναίκες με τα μαύρα μαντήλια ήταν πάρα πολλές, γιατί τα παλληκάρια του χωριού έπεσαν υπέρ πατρίδας. 

.... Και ήρθαν τα Χριστούγεννα του 1944…

Ε! Αυτά θα τα κάνουμε στην Τρίπολη! Ηρθαμε από τον Οκτώβριο στο σπιτάκι μας, που το βρήκαμε λεηλατημένο γιατί έμειναν οι κατακτητές και το έκαναν όπως ήθελαν.

Τώρα ο ωραίος μας κήπος δεν είχε λουλούδια, γιατί οι Γερμανοί στον κήπο έβαζαν τους Έλληνες που συλλάμβαναν για κάποιο λόγο. Λόγο συνηθισμένο. 

Ομως αυτά τα Χριστούγεννα μας βρήκαν ελεύθερους… 

Σήμερα η Τρίπολη μας, άλλαξε και το χαίρομαι. Η πλατεία του Αγίου Βασιλείου δεν έχει τα αμαξάκια, αυτή τη γραφική, αυτή τη γραφική ομορφιά, αλλά ο εκάστοτε Δήμαρχος τοποθετεί το χριστουγεννιάτικο δέντρο δίπλα στο συντριβάνι που το γεμίζει με φώτα πολύχρωμα και λάμπει ολόγυρα.

Χαίρομαι που γύρισα σε αναμνήσεις..

Σχόλια

Το Arcadia938.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμα μη δημοσίευσης υβριστικών, συκοφαντικών, ρατσιστικών σχολίων και διαφημίσεων, καθώς αντιβαίνουν στις διατάξεις την κείμενης νομοθεσίας. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά προσωπικές απόψεις αναγνωστών.