Πρωτοβουλία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ για τις κατολισθήσεις

Στις 5 Απριλίου σημειώθηκε μεγάλη κατολίσθηση στο 68ο χιλιόμετρο της Εθνικής Οδού Τρίπολης – Πύργου (ΕΟ74), κοντά στα Λαγκάδια Γορτυνίας, με την αποκόλληση τεράστιων βράχων που κατέληξαν στο οδόστρωμα. Ως αποτέλεσμα, ο δρόμος παραμένει κλειστός, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στους κατοίκους της περιοχής.

Είχε προηγηθεί, μόλις στις 29 Μαρτίου, πτώση βράχων σε κοντινό σημείο, ενώ στην ίδια περιοχή έχουν καταγραφεί πολλά παρόμοια περιστατικά στο παρελθόν, αρκετά εκ των οποίων οδήγησαν ξανά στη διακοπή της κυκλοφορίας επί της ΕΟ74. Η κατάσταση αυτή ουσιαστικά αποκόπτει τη Γορτυνία – αλλά και την Πελοπόννησο – σε δύο μέρη.

Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Γορτυνίας, που συνεδρίασε εκτάκτως και κατεπειγόντως στις 6 Απριλίου, έλαβε ομόφωνη απόφαση, η οποία έχει ήδη κοινοποιηθεί στην Κυβέρνηση και την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Στην απόφαση αυτή επισημαίνεται το μέγεθος του προβλήματος και προτείνονται συγκεκριμένες ενέργειες για την αντιμετώπισή του.

Με την παρούσα ερώτηση, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ ζητά από την Κυβέρνηση να ανταποκριθεί άμεσα, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, στα αιτήματα του ομόφωνου ψηφίσματος του Δημοτικού Συμβουλίου.

Υπενθυμίζω, επίσης, ότι και τον Ιανουάριο είχα υποβάλει ερώτηση για καταπτώσεις βράχων σε άλλο σημείο του οδικού δικτύου της Γορτυνίας, η οποία έμεινε επί της ουσίας αναπάντητη.

Κυβέρνηση και Περιφέρεια οφείλουν να επιδείξουν τη δέουσα ευαισθησία και υπευθυνότητα, καθώς πολίτες και δημοτική αρχή προειδοποιούν για άμεσο κίνδυνο απώλειας ανθρώπινων ζωών. Η αγανάκτηση των κατοίκων, ιδίως των πιο ηλικιωμένων και ευάλωτων, οι οποίοι αισθάνονται αποκλεισμένοι, εντείνεται καθημερινά.

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης

Προς:
Υπουργό Εσωτερικών
Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών

ΘΕΜΑ: Τα προβλήματα με τις κατολισθήσεις στη Γορτυνία αλλά και σε μεγάλο μέρος του οδικού δικτύου της Ορεινής Αρκαδίας συνεχίζονται εγείροντας ζητήματα για την ασφάλεια μόνιμων κατοίκων και επισκεπτών και προκαλούν προβλήματα λόγω του επαναλαμβανόμενου κλεισίματος της Εθνικής οδού Τρίπολης – Πύργου.

Στις 5 Απριλίου σημειώθηκε πτώση τεράστιων βράχων που αποκολλήθηκαν και έπεσαν στο οδόστρωμα, στο 68ο χιλιόμετρο της Εθνικής οδού Τρίπολης – Πύργου (ΕΟ74), στη Δημοτική Ενότητα Λαγκαδιών του Δήμου Γορτυνίας, κλείνοντας τον δρόμο, σε σημείο όπου έχουν σημειωθεί επανειλημμένως πτώσεις βράχων. Είχε προηγηθεί μάλιστα πτώση βράχων σε κοντινό σημείο στις 29 Μαρτίου. Το αποτέλεσμα είναι να παραμένει κλειστός ο δρόμος αυτός δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στους κατοίκους της περιοχής.

Πρέπει να επισημανθεί ότι σύμφωνα με τους κατοίκους της περιοχής αυτό το περιστατικό είναι ακόμα σε μια σειρά γεγονότα στο οδικό δίκτυο στην περιοχή των Λαγκαδίων που απαριθμούνται ενδεικτικά:
•Μάρτιος 2010: Τεράστιοι βράχοι καταστρέφουν το οδόστρωμα στο 67ο χλμ της Τρίπολης – Ολυμπίας.
•Ιανουάριος 2013: Μικρή κατολίσθηση στο πρανές πριν την Μαλίκα.
•Νοέμβρης 2017: Πτώση βράχων στο οδόστρωμα πλησίον Γεφύρι Ανάληψης.
•Μάρτιος 2019: Τεράστια κατολίσθηση λίγο πριν τις 3 Βρύσες με αποτέλεσμα να κλείσει ο δρόμος για καιρό.
•Μάρτιος 2019: Βυθίζεται το οδόστρωμα μετά τις 3 Βρύσες.
•Μάρτιος 2019: Πέφτουν βράχια στο οδόστρωμα πλησίον της θέσης Άγιος Κωνσταντίνου
•Δεκέμβριος 2021: Πέφτει μεγάλος βράχος στο οδόστρωμα λίγο πριν τη Σγούρνα
•Μάρτιος 2023: Βράχος πέφτει στη θέση Άγιος Κωνσταντίνος.
•Νοέμβρης 2023: Βράχος πέφτει στο οδόστρωμα λίγο μετά 3 Βρύσες.
•Ιανουάριος 2024: Τεράστια βράχια πέφτουν στο οδόστρωμα γκρεμίζοντας τα στηθαία και κλείνοντας την ΕΟ74.
•Μάρτιος 2025: Πτώση βράχων μετά τη διασταύρωση για Μπούφι.
•Απρίλιος 2025: Νέα πτώση βράχων κλείνει ξανά την ΕΟ74

Ο Δήμαρχος Γορτυνίας και η ομόφωνη απόφαση του εκτάκτου και κατεπειγόντως συγκληθέντος Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Γορτυνίας της 6ης Απριλίου επιβεβαιώνουν ότι το τεράστιο πρόβλημα των κατολισθήσεων στην ευρύτερη περιοχή της αποτελεί διαχρονικό φαινόμενο, με σοβαρές επιπτώσεις στην ασφάλεια, την προσβασιμότητα και τη συνοχή της.

Ειδικότερα τα κατολισθητικά φαινόμενα που καταγράφονται με ιδιαίτερα αυξημένη συχνότητα επί σειρά πολλών ετών, αποτελώντας ένα χρόνιο και μείζων πρόβλημα της Γορτυνίας και της χώρας ευρύτερα, οδηγώντας επανειλημμένα σε διακοπή της κυκλοφορίας επί της ΕΟ74, διαχωρίζοντας ουσιαστικά τη Γορτυνία αλλά και ολόκληρη την Πελοπόννησο σε δύο τμήματα, πλήττοντας την κοινωνική, τουριστική, πολιτισμική και οικονομική λειτουργία των περιοχών καθώς η Εθνική Οδός Τρίπολης - Πύργου συνδέει Δήμους, Περιφέρειες (Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας) και παγκόσμιους αρχαιολογικούς προορισμούς (Αρχαία Ολυμπία - Μυκήνες - Επίδαυρο)

Πολίτες και Δημοτική Αρχή ζητούν τη θωράκιση του οδικού άξονα, η οποία αποτελεί ζήτημα άμεσης προτεραιότητας και ευθύνης όλων των εμπλεκόμενων θεσμών. Απαιτούνται συντονισμένες και αποφασιστικές ενέργειες, με σαφή χρονοδιαγράμματα και διασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης για την υλοποίηση μόνιμων λύσεων.

Ειδικότερα το ομόφωνο ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου (ΑΔΑ: 6Ξ0ΛΩ90-8ΟΝ) που έχει κοινοποιηθεί και στην Κυβέρνηση και στην Περιφερειακή αρχή, εκτός από περαιτέρω ενέργειες διαμαρτυρίας, ζητάει:
·Nα ξεκινήσουν άμεσα τεχνικά έργα αποκατάστασης και αντιστήριξης στα σημεία της ΕΟ74 που παρουσιάζουν κατολισθητικά φαινόμενα και ότι ο δρόμος θα ανοίξει αφού υπάρξουν έγγραφες και επίσημες διαβεβαιώσεις των αρμόδιων υπηρεσιών (Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών και Περιφέρεια Πελοποννήσου) ότι η διέλευση των οχημάτων θα είναι απολύτως ασφαλής.
·Θεσμική ημερίδα – σύσκεψη εντός Απριλίου με τη συμμετοχή όλων των αρμόδιων και εμπλεκόμενων φορέων για τον προγραμματισμό των αναγκαίων ενεργειών.
·Πρόσκληση στον Καθηγητή Ευθύμιο Λέκκα, για επιστημονική εκτίμηση της κατάστασης και πρόταση λύσεων.
·Επαναφορά αιτήματος οριστικής ολοκλήρωσης του άξονα Τρίπολη–Βυτίνα–Αρχαία Ολυμπία (παράκαμψη ΕΟ74).
Κυβέρνηση και Περιφέρεια οφείλουν να σκύψουν με ειλικρινές ενδιαφέρον πάνω από το θέμα και όχι με τη γνωστή αβελτηρία που αντιμετωπίζονται συνήθως τα αιτήματα των τοπικών κοινοτήτων.

Στο σημείο αυτό υπενθυμίζεται ότι με την 2538/9.1.2025 ερώτηση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας μας θέσαμε το θέμα των κατολισθήσεων στο οδικό δικτύου της Ορεινής Αρκαδίας και των ζητημάτων ασφάλειας που εγείρονται για μόνιμους κατοίκους και επισκέπτες, με αφορμή δύο περιστατικά πτώσης βράχων στο σημείο «Βράχος» Κερπινής (στα τέλη Νοεμβρίου και στα τέλη Δεκεμβρίου 2024) που ανήκει επίσης στο οδικό δίκτυο του Δήμου Γορτυνίας. Με την ερώτηση ζητήσαμε στοιχεία για τις ενέργειες της Πολιτείας από το 2019 και μετά, για το απαρχαιωμένο οδικό δίκτυο της ορεινής Αρκαδίας, πληροφόρηση για τις τρέχουσες και μελλοντικές ενέργειες για το θέμα αυτό αλλά και πληροφορίες για τον τρόπο ανάδειξης και προτεραιοποίησης των σημείων του ορεινού οδικού συστήματος που χρήζουν άμεσης παρέμβασης;

Το Υπουργείο Εσωτερικών στην απάντησή του μας ενημέρωσε ότι πέραν των πενιχρών πόρων που διαθέτει για «επενδυτικές δραστηριότητες» των Δήμων μέσω των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ), στα ειδικά προγράμματα ενίσχυσης των Δήμων «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ» και «Αντώνης Τρίτσης» (στο οποίο μεταφέρθηκαν έργα από το ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι) έχουν ενταχθεί και υλοποιούνται μια σειρά από έργα «αγροτικής οδοποιίας». Ωστόσο εκτός από τους προϋπολογισμούς των έργων δεν χορηγήθηκαν περαιτέρω πληροφορίες για το στάδιο στο οποίο βρίσκονται τα έργα, για το φυσικό τους αντικείμενο και ειδικά για αν το περιλαμβάνουν παρεμβάσεις για τη συγκράτηση βραχώδων υλικών στα σημεία όπου καταγράφονται καταπτώσεις.

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου στη σχετική απάντησή της, που διαβίβασε το Υπουργείο Εσωτερικών, ανέφερε ότι πρόθεση της είναι «η συνεχής συμπλήρωση – επέκταση των πλεγματών προστασίας στα πρανή του εν λόγω οδικού άξονα, αναλόγως και με τις διατιθέμενες πιστώσεις» και ότι παράλληλα «στο πρόγραμμα της Περιφέρειας Πελοποννήσου σχετικά με τις μελέτες που προβλέπεται να εκπονηθούν εντός του 2025, συμπεριλαμβάνεται και η εκπόνηση γεωλογικής – γεωτεχνικής μελέτης σε επικίνδυνες θέσεις του Επαρχιακού και Εθνικού οδικού δικτύου της Π.Ε. Αρκαδίας, όπως την Ε.Ο. Τρίπολης – Πύργου στην περιοχή της Τ.Κ Λαγκαδίων, την ΕΠ. Ο. Λεωνιδίου – Τσιταλίων – Πουλήθρων αλλά και την Επ.Ο. Δρακοβούνίου – Κερπινή».

Ωστόσο στην απάντηση αυτή δεν εξήγησε γιατί επαναλήφθηκαν 2 φορές πτώσεις, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, στο σημείο «Βράχος» Κερπινής όπου με «εργολαβία προϋπολογισμού 370.000,00€ εκ πιστώσεων ΚΑΠ ΠΕ Αρκαδίας, η οποία ολοκληρώθηκε στις 31-03-2024 τοποθετήθηκαν επιπλέον πλέγματα προστασίας πρανών και κατασκευάσθηκε τοίχος ανασχετικός καταπτώσεων από σκυρόδεμα».

Επιπλέον αναπάντητο έμεινε το ερώτημα για την εξειδίκευση της δράσης για την αντιμετώπιση των κατολισθήσεων και της διάβρωσης των εδαφών με συνολικό προϋπολογισμό 5 εκατομμυρίων ευρώ, στο πλαίσιο της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027, που ανακοινώθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2024.

Σημειώνεται ότι το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών με τη σχετική απάντηση του μας ενημέρωσε ότι «το θιγόμενο θέμα δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητά του» παρότι η ωρίμανση της δημοπράτησης του έργου «Τμήμα παράκαμψης Λαγκαδίων του Οδικού Άξονα Τρίπολη – Βυτίνα – Αρχαία Ολυμπία» του οποίου εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Οδικών Υποδομών του Υπουργείου.

Επειδή πολίτες και δημοτική αρχή προειδοποιούν για τον κίνδυνο απωλειών ανθρώπινων ζωών από την πτώση, ενώ η αγανάκτηση των πολιτών, ειδικά των πιο ηλικιωμένων και ευάλωτων που νιώθουν αποκλεισμένοι, εντείνεται καθημερινά, ερωτώνται οι κ. Υπουργοί:
1.Θα ανταποκριθούν, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, στα αιτήματα που έθεσε το ομόφωνο ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου Γορτυνίας (ΑΔΑ: 6Ξ0ΛΩ90-8ΟΝ);
2.Σε ποια από τα έργα που παρέθεσε στην αριθ. πρωτ.: 7604/11.02.2025 απάντηση του το Υπουργείο Εσωτερικών περιλαμβάνουν παρεμβάσεις σε σημεία που σημειώνονται πτώσεις βράχων;
3.Ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησης που αναζητά το Υπουργείο Εσωτερικών για το έργο «Αγροτική Οδοποιία Δήμου Γορτυνίας», προϋπολογισμού 2.075.273,81€, που έχει προτείνει ο Δήμος Γορτυνίας και πότε θα ολοκληρωθεί η «αναζήτηση» αυτή;
4.Πότε ακριβώς αναμένεται να ανατεθεί και καταρτιστεί η «γεωλογική – γεωτεχνική μελέτη «σε επικίνδυνες θέσεις του Επαρχιακού και Εθνικού οδικού δικτύου της Π.Ε. Αρκαδίας, όπως την Ε.Ο. Τρίπολης – Πύργου στην περιοχή της Τ.Κ Λαγκαδίων, την ΕΠ. Ο. Λεωνιδίου – Τσιταλίων – Πουλήθρων αλλά και την Επ.Ο. Δρακοβούνίου – Κερπινή» που ανέφερε η Περιφέρεια Πελοποννήσου στην αριθμ. πρωτ. 27596/29.01.2025 απάντησή της;
5.Πως θα διασφαλιστεί ότι δεν θα σημειώνονται πτώσεις βράχων σε σημεία, όπως ο «Βράχος» Κερπινής, στα οποία ήδη χρηματοδοτήθηκαν παρεμβάσεις, σύμφωνα με την απάντηση της Περιφέρειας Πελοποννήσου;
6.Γιατί παραμένει αναπάντητο το ερώτημα από την Περιφέρεια Πελοποννήσου για την εξειδίκευση της δράσης για την αντιμετώπιση των κατολισθήσεων και της διάβρωσης των εδαφών με συνολικό προϋπολογισμό 5 εκατομμυρίων ευρώ, στο πλαίσιο της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027, που ανακοινώθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2024 η Περιφέρεια Πελοποννήσου;
7.Σε ποια ακριβώς φάση βρίσκεται η ωρίμανση δημοπράτησης του έργου «Τμήμα παράκαμψης Λαγκαδίων του Οδικού Άξονα Τρίπολη – Βυτίνα – Αρχαία Ολυμπία» που εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Οδικών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών; Δεσμεύεται η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου για την επιτάχυνση των διαδικασιών ωρίμανση του έργου;

ΟΙ ΕΡΩΤΩΝΤΕΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΤΡΙΝΗΣ