"The Brutalist": Η ταινία που θα ήθελε να είναι "επικό αριστούργημα", αλλά....
Πόρρω απέχει από το να χαρακτηριστεί ως τέτοια, παρά τις ρετρό, φορμαλιστικές της αναφορές που, μάλλον, ως "ευκολίες" πρέπει να εκληφθούν

Η νέα ταινία του Brady Corbet είναι, υποτίθεται, ένα από τα φαβορί για να "σαρώσει" τα φετινά Oscars. Αυτό, από μόνο του, φυσικά, δεν λέει απολύτως τίποτε: Κατά καιρούς, έχουμε δει πολυβραβευμένες ταινίες να "εξαφανίζονται" μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, όσον αφορά τη "συλλογική μνήμη" του κοινού και ειδικά των λεγόμενων "σινεφίλ".
Κάτι τέτοιο είναι σίγουρο πως θα συμβεί και στο φιλμ "The Brutalist" που αποτελεί ένα, σχετικά, προσεγμένο φιλμ εποχής, το οποίο, όμως, διακρίνεται από μια... αναποφασιστικότητα, ακόμα και μια αμηχανία ως προς το τι είναι...Ο σκηνοθέτης της ταινίας προτίμησε να καταφύγει σε "ευκολίες" φορμαλιστικής φύσεως, προφανώς αναγνωρίζοντας πως η σεναριακή ιδέα δεν είχε τίποτε καινούργιο να προσθέσει σε ένα "σώμα" καλλιτεχνικών έργων που περιστρέφονται γύρω από το δράμα των εβραϊκής καταγωγής ανθρώπων κατά τη μεσοπολεμική, πολεμική και μεταπολεμική περίοδο (πρόκειται για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αν υπάρχει κάποιος ακόμα που δεν το γνωρίζει...)
Μια εξόχως επαγγελματική "διεκπεραίωση"
Μέσα στις τόσες και τόσες, βραβευμένες ή όχι, ταινίες που έχουμε δει με κεντρικό άξονα τις μεταπολεμικές (αλλά και προπολεμικές) Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τον αγώνα των μεταναστών για να επιβιώσουν, το "The Brutalist" δεν έχει, σίγουρα, περίοπτη θέση.
Τα καλύτερα, ίσως, στοιχεία της ταινίας είναι η σκηνογραφική της επιμέλεια και η μουσική της επένδυση- αν και η τελευταία θα ταίριαζε σε άλλες ταινίες πολύ περισσότερο.. Οπωσδήποτε, σε μια ταινία με ήρωα ένα αρχιτέκτονα, είναι εκ των ων ουκ άνευ η ιδιαίτερη φροντίδα της σκηνογραφίας, ακόμα και όταν αυτή η τελευταία δεν κατορθώνει να ξεφύγει από τον, επιτηδευμένα "ποιητικό", ρεαλισμό.
Η "μνημειακή" δε διάσταση της αρχιτεκτονικής- καλλιτεχνικής σχολής του "Bauhaus", που βασίστηκε στην αρχιτεκτονική ιδιοφυία του Walter Gropius, αλλά και το ίδιο το κίνημα του "Mπρουταλισμού"- που έδωσε και τον τίτλο στην ταινία- δεν αρκούν για να καταστεί ένα φιλμ, επίσης, "μνημειώδες"...
Κατά τα λοιπά, πέρα από τον Adrian Brody, που είναι ένα "πολυεργαλείο" στα χέρια κάθε σκηνοθέτη εφόσον δεν απαιτείται ιδιαίτερη εκφραστική δεινότητα- άλλωστε, πρόκειται για ηθοποιό με "δεσμευτική" φυσική εμφάνιση-, οι υπόλοιποι χαρακτήρες δεν ξεπέρασαν, σχεδόν ποτέ, τα επίπεδα μιας "κλισέ" ερμηνείας, "ακαδημαϊκού" τύπου. Ακόμα και ο Guy Pearce, που βλέπουμε να "εισπράττει" διθυραμβικές κριτικές, είναι διεκπεραιωτικός και αν προκαλεί σε κάποιους εντύπωση η, υποτιθέμενη, διττή υπόσταση του χαρακτήρα του, πάμε....πάσο!
Ρετρό φορμαλισμός και...εμπρός για τα βραβεία!
Σε μια εποχή που βρίθει υποπροϊόντων και στον κινηματογράφο, ενίοτε εμφανίζεται κάποιος σκηνοθέτης που, θεωρητικά τουλάχιστον, "επιστρέφει" στις ρίζες της ίδιας της Εβδόμης Τέχνης- αν και ο όρος αμφισβητείται...
Προφανώς, είναι και θέμα ικανοτήτων το κατά πόσο η ρετρό αντίληψη και ο συνακόλουθος φορμαλισμός θα λειτουργήσουν υπέρ ή κατά της ταινίας. Στο "The Brutalist" λειτουργούν, μάλλον, υπέρ καθώς εάν δεν είχαν υιοθετηθεί, δεν θ' ασχολείτο κανείς με το έργο. Ένα έργο τριών και πλέον ωρών, που παρακολουθείται μεν χωρίς να κουράζει, αλλά δεν "εμπλέκει" τον θεατή εγκεφαλικά και, πολύ περισσότερο, συναισθηματικά.
Συνεπώς, η ταινία δεν θα "κακοπέσει" στα Oscars, αλλά, όπως προαναφέραμε, αυτό δεν λέει και πολλά πράγματα.
Η αναπόφευκτη "πολιτική διάσταση"
Μπορεί ο κεντρικός χαρακτήρας να είναι φανταστικό πρόσωπο- βασισμένο σε δυο πρωτοπόρους, Ούγγρους αρχιτέκτονες, τους Marcel Breuer και Ernő Goldfinger-, αλλά το πλαίσιο της ταινίας είναι απόλυτα ρεαλιστικό, με πολλές αναφορές στην πολιτική κατά των Εβραίων μεταναστών, ειδικά αυτών που προέρχονταν από τις ανατολικές χώρες, του, μεταπολεμικά, "σιδηρού παραπετάσματος".
Θα μπορούσε, ωστόσο, κάποιος να ισχυριστεί πως, αφενός, έχουμε υποστεί "κορεσμό" από αντίστοιχα ιστορικά δράματα, αφετέρου δεν είναι και ότι πιο... "κομψό" να παρουσιάζεται μια τέτοια ταινία το 2024, υπό το πρίσμα της γενοκτονίας των Παλαιστινίων στη Γάζα από τον Ισραηλινό στρατό.
Από την άλλη, η άνοδος της σύγχρονης βερσιόν της ακροδεξιάς στην Ευρώπη- και ειδικά στη Γερμανία, εσχάτως-, καθιστά βεβαιότητα το ότι μάλλον θα δούμε ακόμα περισσότερες ταινίες με αντίστοιχη θεματολογία στο μέλλον. Ή, μήπως, όχι...;
H ταινία θα συνεχίσει να προβάλλεται Τρίτη και Τετάρτη (25-26/2), στο Cineville Τρίπολης, με ώρα έναρξης στις 19:30 και όχι 19:00, όπως λανθασμένα αναφέρεται στη σχετική ιστοσελίδα.